ဆိုးလ်၊ တောင်ကိုရီးယား
ဗုဒ္ဓဟူးနေ့က ကျင်းပတဲ့ ပါလီမန် ရွေးကောက်ပွဲမှာ တောင်ကိုးရီးယား လစ်ဘရယ်အတိုက်အခံ ပါတီတွေက အပြတ်အသတ် အနိုင်ရခဲ့ပြီး သမ္မတ ယွန်းဆပ်ရိုးလ် (Yoon Suk Yeol) နဲ့ သူ့ရဲ့ ကွန်ဆာဗေးတစ်ပါတီကို အကြီးအကျယ် ထိုးနှက်ခဲ့ပေမယ့် လူများစုအဖြစ် ရှိနေခြင်းထက် နည်းပါးသွားဖွယ်သာ ရှိပါတယ်။
ယနေ့ နံနက် ၅ နာရီ ၅၅ မိနစ်တွင် မဲအရေအတွက် ၉၉ ရာခိုင်နှုန်းကျော်ဖြင့် မဲအရေအတွက် ၉၉ ရာခိုင်နှုန်းကျော်ဖြင့် လွှတ်တော်သစ်တွင် လစ်လပ်နေရာ ၃၀၀ အနက်မှ ၁၇၀ ကျော် အနိုင်ရရှိမည်ဟု ဒီမိုကရက်တစ်ပါတီ (DP) က ခန့်မှန်းထားသည်။ (ဗုဒ္ဓဟူးနေ့ ညနေ ၅း၅၅ နာရီတွင်မဲရေတွက်မှုအရ)။ DP နှင့် မဟာမိတ်အဖြစ် ယူဆထားသော ခွဲထွက်ရေး လစ်ဘရယ်ပါတီသည် အနည်းဆုံး အမတ်နေရာ ၁၀ နေရာ ရရှိရန် မျှော်လင့်ထားကြောင်း ခန့်မှန်းချက်များက ဖော်ပြသည်။
“မဲဆန္ဒရှင်တွေက ကျွန်တော့်ကို ရွေးချယ်လိုက်တဲ့အခါ ဒီအချက်က ယွန်းဆပ်ရိုးလ် အုပ်ချုပ်ရေးကို ဆန့်ကျင်ပြီး ပြည်သူတွေရဲ့ စားဝတ်နေရေးကို တာဝန်ယူဖို့ ပိုမိုကောင်းမွန်တဲ့ လူ့အဖွဲ့အစည်းကို ဖန်တီးပေးဖို့ ဒီမိုကရက်တစ်ပါတီကို ပြည်သူကတာဝန်ပေးလိုက်တာဖြစ်တယ်” ဟု DP ခေါင်းဆောင် လီဂျေမြောင် (Lee Jae-myung) က ပြောကြားခဲ့သည်။ လီသည် ဆိုးလ်မြို့တော် အနောက်ဘက်ရှိ အင်ချွန်းမြို့တွင် သမ္မတ၏ အဓိကမဟာမိတ်အဖြစ် ယူဆထားသည့် ရှေးရိုးစွဲအင်အားကောင်းသည့် ကိုယ်စားလှယ်လောင်းတစ်ဦးကို ပြိုင်ဆိုင်ကာ အနိုင်ရခဲ့သည်။ ပြိုင်ဆိုင်မှုအား ယွန်အပေါ် ခါးသီးသော လူထုဆန္ဒခံယူပွဲအဖြစ် လေ့လာသုံးသပ်သူအချို့က ရှုမြင်ကြပြီး လူကြိုက်များမှုမှာ လူနေမှုစရိတ်အကျပ်အတည်းနှင့် နိုင်ငံရေးအရှုပ်တော်ပုံများကြားတွင် ထိခိုက်ခဲ့ရသည်။
“ခိုင်းနှိုင်းပုတ်ခတ်ခြင်း” သည် အတိုက်အခံအနိုင်ရသူများက မှတ်ချက်ပေးခြင်းများမှတစ်ဆင့် လုပ်ဆောင်လေ့ရှိသည့် ဆောင်ပုဒ်ဖြစ်ပြီး အများစုမှာ ယွန်၏ စီးပွားရေးကို စီမံခန့်ခွဲမှု မှားယွင်းကြောင်းနှင့် ဇနီးသည်က ဈေးကြီးသည့် ဒီအော် (Dior) ပိုက်ဆံ အိတ်ကို လက်ဆောင်အဖြစ် လက်ခံလိုက်ခြင်းကို မှားယွင်းစွာ လုပ်ဆောင်ခဲ့ကြောင်း ယွန်က ဝန်ခံရန် ငြင်းဆိုခဲ့ခြင်းကိုအသုံးချပြီး အပြင်းအထန် တိုက်ခိုက်အပုတ်ချပြီး မဲဆွယ်စည်းရုံးခဲ့ကြသည်။ သမ္မတကတော် ကင်ကီအွန်ဟီး (Kim Keon Hee) သည် ဒီဇင်ဘာ ၁၅ ရက်ကတည်းက လူမြင်ကွင်းတွင် မတွေ့ရတော့ဘဲ ယွန်သည် သမ္မတအဖြစ်နှင့် ၎င်း၏ PPP ပါတီအတွက် သမ္မတကတော်သည် နိုင်ငံရေးအရ ကြီးလေးသော နိုင်ငံရေးတာဝန်ယူမှုဖြစ်လာကြောင်း သုံးသပ်သူအချို့နှင့် အတိုက်အခံပါတီဝင်အချို့၏အမြင်ကို ထင်ဟပ်ဖော်ပြကာ ယွန်၏ မဲပေးချိန်တွင် အတူလာရောက်ရန် ပျက်ကွက်ခဲ့သည်။
၎င်း၏ People Power Party (PPP) သည် အမတ်နေရာ ၁၀၀ ကျော်သာ အနိုင်ရရှိရန် ခန့်မှန်းထားပြီး အတိုက်အခံများက သမ္မတ၏ ဗီတိုအာဏာကို ပယ်ဖျက်ကာ ဖွဲ့စည်းပုံပြင်ဆင်ရေးတွင် သုံးပုံနှစ်ပုံသောနေရာအတွက် ထိန်းချုပ်မှုကို ရှောင်ရှားနိုင်မည်ဖြစ်သည်။ သို့သော် ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေက ခွင့်ပြုထားသည့် ၎င်း၏ငါးနှစ်တာ သက်တမ်း ပထမနှစ်နှစ်ကုန်ဆုံးခါနီးတွင် ယွန်သည် လုပ်ဆောင်နိုင်စွမ်းမရှိသော အခြေအနေသို့ ရောက်သွားနိုင်ဖွယ်ရှိကြောင်း လေ့လာသုံးသပ်သူအချို့က ပြောသည်။
အမျိုးသား ရွေးကောက်ပွဲ ကော်မရှင် (NEC) က ကြာသပတေးနေ့နှောင်းပိုင်းမှာ တရားဝင် ရလဒ်တွေကို ကြေညာမယ်လို့ မျှော်လင့်ရပါသည်။ လူဦးရေ ၂၉.၇ သန်းနီးပါး သို့မဟုတ် အရည်အချင်းပြည့်မီသော မဲဆန္ဒရှင်များ၏ ၆၇ ရာခိုင်နှုန်းနီးပါးသည် ၎င်းတို့၏မဲများကို မဲပေးခဲ့ကြသည်ဟု NEC က ဆိုသည်။ ယွန်းကို ကပ်ကာသီကာ အာဏာရစေခဲ့တဲ့ ၂၀၂၂ခုနှစ် သမ္မတမဲပေးပွဲထက်မဲပေးသူ ကျဆင်းသွားပေမယ့် ပါလီမန်ရွေးကောက်ပွဲအတွက် မဲပေးသူအများဆုံးဖြစ်ခဲ့ပါသည်။
၂၀၂၂ ခုနှစ် မေလတွင် အာဏာရလာခဲ့သည့် ယွန်သည် ယခုတစ်ကြိမ် ရွေးကောက်ပွဲတွင် ပါဝင်ယှဉ်ပြိုင်ခြင်း မရှိသေးသော်လည်း ၎င်း၏ ပါတီ PPPကိုထောက်ခံမှု နည်းပါးစွာ ပြသမှုကြောင့် သူ၏ ဥပဒေပြုနိုင်မှုကိုအတည်ပြုပေးနိုင်ခြင်းမှာ ဆိုးရွားစွာ ထိခိုက်သွားဖွယ်ရှိသည်။
သူသည် လအတော်ကြာ ထောက်ခံမှုအဆင့်သတ်မှတ်ချက် နိမ့်ကျခြင်းကို ခံစားခဲ့ရပြီး အခွန်ဖြတ်တောက်ရန်၊ စီးပွားရေးစည်းမျဉ်းများကို ဖြေလျှော့ရန်နှင့် ကမ္ဘာ့အမြန်ဆုံး အသက်အရွယ်ကြီးရင့်လာသောလူ့အဖွဲ့အစည်းတွင် မိသားစုထောက်ပံ့မှုများကို တိုးချဲ့ရန် ၎င်း၏ကတိများကို အကောင်အထည်ဖော်ရာတွင် အနှောင့်အယှက်ဖြစ်ခဲ့သည်။
ဟန်ကပ်တက္ကသိုလ် နိုင်ငံတကာလေ့လာရေး (Hankuk University of Foreign Studies) မှ ပါမောက္ခ မေဆန် ရစ်ချီ (Mason Richey) က ယွန်သည် ယခုအချိန်တွင် အတိုက်အခံအများစုဖြင့် ဘတ်ဂျက်ဖြတ်တောက်ရန် ကြိုးပမ်းနေပါက ယင်းအစီအစဉ်များသည် အန္တရာယ်ရှိနိုင်သော်လည်း ယွန်သည် ၎င်း၏နိုင်ငံရပ်ခြားအစီအစဉ်ကို ယခုအချိန်တွင် ပိုမိုအာရုံစိုက်နိုင်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။ “သူ့ရဲ့ မလှုပ်မရှားနိုင်တဲ့ အနေအထားကြောင့်၊ ယွန်အတွက် သွေးဆောင်နိုင်မှုဟာ သူ့မှာ ဥပဒေအရ ပါဝါရှိဆဲဖြစ်တဲ့ နိုင်ငံခြားရေးမူဝါဒကို အာရုံစိုက်ဖို့ပါပဲ” ဟု ရစ်ချီ က ပြောကြားခဲ့သည်။