၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ ဇန်နဝါရီလ (၁၂) ရက်၊ ရိုက်တာ။
မြန်မာပြည်မြောက်ပိုင်းရှိ မဟာမိတ်ညီနောင်သုံးဖွဲ့သည် အစိုးရ၏ အာဏာချုပ်ကိုင်မှုကို အားနည်းသွားစေသည့် လအတန်ကြာ ညှိနှိုင်းထိုးစစ်ဆင်ပြီးနောက် တရုတ်အစိုးရ၏ စေ့စပ်ညှိနှိုင်းရေး ဆွေးနွေးပွဲများအတွင်း အာဏာသိမ်းစစ်တပ်နှင့် အပစ်အခတ်ရပ်စဲရေးကို သဘောတူညီခဲ့ကြောင်း သိရှိရသည်။
၂၀၂၁ ခုနှစ်တွင် ရွေးကောက်ခံအစိုးရကို ဖြုတ်ချခဲ့သည့် စစ်တပ်သည် အောက်တိုဘာလ နှောင်းပိုင်းမှစတင်၍ ၎င်းတို့ ထိန်းချုပ်ထားသည့်ဒေသများကို ပြန်လည်သိမ်းပိုက်ရန် တိုင်းရင်းသားလူနည်းစုလူမျိုးစု မဟာမိတ်အဖွဲ့ကစုပေါင်းပြီး တိုက်ပွဲဝင်နေပါသည်။ အထူးသဖြင့် တရုတ်နိုင်ငံနှင့် မြောက်ပိုင်းနယ်စပ်တစ်လျှောက်တွင် ပြင်းထန်သောတိုက်ပွဲများ ဖြစ်ပွားခဲ့သည်။
စစ်တပ်အာဏာသိမ်းပြီးနောက်ပိုင်း စစ်အစိုးရအတွက် အကြီးမားဆုံးသော စိန်ခေါ်မှုဖြစ်ပြီး နယ်စပ်ကုန်သွယ်ရေးကို အနှောင့်အယှက်ဖြစ်စေပြီး၊ စစ်ပြေးဒုက္ခသည် အများအပြား တရုတ်နိုင်ငံတွင်း ဝင်ရောက်လာမှု အလားအလာနှင့် ပတ်သက်၍ တရုတ်နိုင်ငံကို စိုးရိမ်မကင်း ဖြစ်စေခဲ့သည်။
လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့များထဲမှ တစ်ခုဖြစ်သည့် TNLA မှ ခေါင်းဆောင်တစ်ဦးက “ ညီနောင် မဟာမိတ်သုံးဖွဲ့နှင့် စစ်ကောင်စီတပ်တို့ ဆက်လက်ရှေ့တိုး တိုက်ခတ်နေမှုကို မလုပ်ဆောင်တော့ဘဲ အပစ်အခတ်ရပ်စဲရေး” ကို သဘောတူညီခဲ့ကြောင်း သောကြာနေ့တွင် ရိုက်တာသို့ ပြောကြားခဲ့သည်။ အဆိုပါကိစ္စသည် ထိလွယ်ရှလွယ်ဖြစ်သောကြောင့် သူ၏အမည်ကို မဖော်ပြလိုကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။
“(မဟာမိတ်) ဘက်ကနေ ရန်သူ့စခန်းတွေ မြို့တွေကို ထိုးစစ်ဆင်တိုက်ခိုက်တာကို ရှောင်ကြဉ်ဖို့ သဘောတူညီချက်မှာ ပါဝင်ပြီး၊ တပ်မတော်ဘက်ကနေ၊ လေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှု၊ ဗုံးကြဲတာ၊ လက်နက်ကြီးတွေနဲ့ တိုက်ခိုက်တာ မလုပ်ဘူး” ဟု ၎င်းက ဆိုသည်။ တရုတ်နိုင်ငံ ကူမင်းမြို့တွင် ဇန်နဝါရီ ၁၀ ရက်မှ ၁၁ ရက်အထိ ငြိမ်းချမ်းရေး ဆွေးနွေးပွဲများ ပြုလုပ်ခဲ့ကြောင်း တရုတ်နိုင်ငံခြားရေး ဝန်ကြီးဌာနက ပြောကြားရာတွင် “နှစ်ဖက်စလုံးက ပစ်ခတ်ရပ်စဲပြီး စစ်ပွဲကို ချက်ချင်းရပ်ရန် သဘောတူညီခဲ့ကြသည်” ဟု ပြောကြားခဲ့သည်။ နှစ်ဘက်စလုံးက တရုတ်နယ်စပ်မှာ နေထိုင်သူတွေကို မထိခိုက်စေဖို့ ကတိပြုထားတယ်လို့ နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာန ပြောခွင့်ရအမျိုးသမီး Mao Ning က ပြောပါတယ်။ “ မြန်မာနိုင်ငံရှိ သက်ဆိုင်သူအားလုံးသည် အပစ်အခတ်ရပ်စဲရေး သဘောတူညီချက်ကို အကောင်အထည်ဖော်ရန် အတွက် စိတ်အားထက်သန်စွာဖြင့် အမြင့်ဆုံးထိန်းထိန်းသိမ်းသိမ်း ကျင့်သုံးဆောင်ရွက်ကြမည်ဟု တရုတ်က မျှော်လင့်သည်” ဟု သူမက ဆိုသည်။
ယာယီအပစ်အခတ်ရပ်စဲရေးနှင့် တွေ့ဆုံဆွေးနွေးရေး ဆက်လက်ထားရှိရန် နှစ်ဖက်ပါတီများသည် သဘောတူညီခဲ့ကြောင်း ဘေဂျင်းက ပြီးခဲ့သည့်လတွင် ပြောကြားခဲ့သည်။ သို့သော်လည်း ရှမ်းပြည်မြောက်ပိုင်းနှင့် အခြားဒေသများတွင် တိုက်ပွဲများ ဆက်လက်ဖြစ်ပွားနေပြီး တရုတ်နယ်စပ်ရှိ စီးပွားရေးမြို့ဖြစ်သည့် လောက်ကိုင်ကို MNDAA က ပြီးခဲ့သည့် သီတင်းပတ်က သိမ်းပိုက်ခဲ့သည်။ မကြာသေးမီက ဖြစ်ပွားခဲ့သော စစ်ပွဲများကြောင့် လူ ၃၀၀,၀၀၀ ကျော် အိုးအိမ်စွန့်ခွာ ထွက်ပြေးခဲ့ရပြီး စစ်အာဏာသိမ်းပြီးနောက်ပိုင်း အိုးအိမ်စွန့်ခွာ ထွက်ပြေးရသူ လူပေါင်း ၂ သန်းကျော်ရှိကြောင်း ကုလသမဂ္ဂက ပြောကြားခဲ့သည်။
ပဋိပက္ခတွင် မြန်မာရဲတပ်ဖွဲ့နှင့် စစ်ကောင်စီတပ်ဖွဲ့ဝင်များ ညီနောင်သုံးဖွဲ့ထံ လက်နက်ချခြင်း သို့မဟုတ် နယ်စပ်ဖြတ်ကျော်ပြီး အိန္ဒိယနိုင်ငံသို့ ထွက်ပြေးခဲ့ကြသည်ကို တွေ့မြင်ခဲ့ရသည်။ မှတ်ချက်ပေးရန် တောင်းဆိုချက်ကို မြန်မာစစ်အစိုးရ ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူက တုံ့ပြန်ခြင်း မရှိပေ။ မဟာမိတ်အဖွဲ့သုံးဖွဲ့ထဲမှ လက်နက်ကိုင် မဟာမိတ်အဖွဲ့ နှစ်ဖွဲ့ဖြစ်သည့် မြန်မာအမျိုးသားဒီမိုကရက်တစ်မဟာမိတ် တပ်မတော် (MNDAA) နှင့် ရက္ခိုင့်တပ်တော် (AA) တို့က ဆွေးနွေးပွဲအပေါ် မှတ်ချက်ပေးရန် တောင်းဆိုချက်အပေါ် ချက်ခြင်း တုံ့ပြန်ခြင်း မရှိပေ။
Source: ရိုက်တာသတင်းဌာန
Photo: ကိုးကန့်ဒေသ၏ မြို့တော်လောက်ကိုင်မြို့ကို ၂၀၀၉ ခုနှစ်၊ စက်တင်ဘာလ ၈ ရက်နေ့ကတွေ့မြင်ရစဉ်။
REUTERS/Khin Maung Win/Pool/File Photo
