ဇန်နဝါရီလ (၁၂) ရက်။
တရုတ်နိုင်ငံ အနောက်မြောက်ပိုင်း ရှန်ဇီ (Shaanxi) ဒေသမှ ဗီဒီယိုများတွင် ဆယ်ကျော်သက် လူငယ်တစ်ဦး သေဆုံးပြီးနောက် အာဏာပိုင်များက ဖုံးကွယ်ထားသည်ဟု စွပ်စွဲမှုများ ဖြစ်ပွားခဲ့ပြီးနောက် တရုတ်နိုင်ငံတွင် ပြင်းထန်သော ဆန္ဒပြပွဲများ ပေါ်ပေါက်ခဲ့သည်။
CNN မှ အတည်ပြုထားသော ဗီဒီယိုများတွင် ဆန္ဒပြသူ ဒါဇင်ပေါင်းများစွာသည် ပူချန် (Pucheng) အသက်မွေးဝမ်းကျောင်းနည်းပညာကျောင်း အပြင်ဘက်တွင် တံတိုင်းကဲ့သို့ ပိတ်ဆို့ကာရံထားသည့် ရဲတပ်ဖွဲ့ဝင်များနှင့် ထိပ်တိုက်တွေ့ကြပြီး အချို့က တုတ်များကို ဝှေ့ယမ်းကြပြီး အခြားအရာ ဝတ္ထုများနှင့်အရာရှိများဆီသို့ ပစ်ပေါက်ခဲ့ ကြသည်။
ဆန္ဒပြသူများထဲမှ တစ်ယောက်က တံခါးကို မီးသတ်ဆေးဘူးနှင့် ပစ်ပေါက်လိုက်သည့်အတွက် မှန်များ ကွဲအက်သွားကို တွေ့ခဲ့ရပါသည်။ တုံ့ပြန်သည့်အနေဖြင့် ရဲတပ်ဖွဲ့က ဆန္ဒပြသူများကို ကြမ်းကြမ်းတမ်းတမ်းကိုင်တွယ်ကာ အချို့ကို ရိုက်နှက်ပြီး အခြားသူများကို မြေပေါ်လှဲချနေသည်ကို မြင်တွေ့ရသည်။
ဆန္ဒပြပွဲများ၏ အကြောင်းရင်းမှာ ဒန် (Dang) ဆိုသည့် တတိယနှစ် ဆယ်ကျော်သက် ကျောင်းသားတစ်ဦး သေဆုံးရခြင်းကြောင့် ဖြစ်သည်။ ပူချန်ရှိ ဒေသဆိုင်ရာ အာဏာပိုင်များက ဇန်နဝါရီ ၂ ရက်က ဒန် သေဆုံးမှုသည် မတော်တဆမှုတစ်ခု ဖြစ်ပြီး ရာဇ၀တ်မှု မဟုတ်ကြောင်း အခိုင်အမာ ဆိုသော်လည်း လူမှုမီဒီယာတွင် အဖြစ်မှန်ကို ဖုံးကွယ်ထားသည်ဟု စွပ်စွဲမှုများ ပျံ့နှံ့လျက်ရှိသည်။
ကိုဗစ်-၁၉ ကပ်ရောဂါကာလအတွင်း ပေကျင်း၏ သဘောထားတင်းမာသောမူဝါဒများကို ဆန့်ကျင်သည့် ၂၀၂၂ ခုနှစ်နှောင်းပိုင်းတွင် ပျံ့နှံ့ခဲ့သော “စက္ကူဖြူ” ဆန္ဒပြပွဲများအပြီးတွင် တရုတ်အာဏာပိုင်များသည် နိုင်ငံအတွင်း လူထုဆန္ဒပြမှုများကို အထူးသတိထားလာခဲ့သည်။
ပူချန်းခရိုင် အစိုးရ၏ဝဘ်ဆိုဒ်တွင်တင်ထားသော စုံစမ်းစစ်ဆေးသူများ၏ ထုတ်ပြန်ချက်အရ ဒန်သည် ဂို (Guo) ဟုခေါ်သော ပထမနှစ်ကျောင်းသားနှင့် သူ၏အိပ်ဆောင်အတွင်း “အနားယူနေစဉ် နှောင့်ယှက်ခြင်း” ကြောင့် ဒန်သည် ဂိုနှင့် “ နှုတ်နှင့်ရုပ်ပိုင်းဆိုင်ရာ အငြင်းပွားမှု” ဖြစ်ခဲ့သည်ဟု ဆိုသည်။ ယင်းညမှာပဲ ကျောင်းတာဝန်ရှိသူတစ်ဦးက ငြင်းခုံမှုကို ကူညီဖြေရှင်း ပေးခဲ့သည်ဟု သိရသည်။
နံနက် ၃ နာရီခန့်တွင် ဒန်၏အိပ်ဆောင်ရှိ အခြားကျောင်းသားတစ်ဦးသည် သန့်စင်ခန်းသို့ သွားရာ လသာဆောင်ပြတင်းပေါက်အောက်ရှိ သစ်သားထိုင်ခုံတစ်လုံးကို တွေ့ရှိခဲ့ကြောင်း သိရသည်။
“လျှောဖွင့်ပြတင်းပေါက်ကို ဖွင့်ထားပြီး သံဇကာကိုလည်း ဖယ်ရှားထားတာကို တွေ့ရသည်။ ဒန်က ပြတင်းပေါက်ကနေ အောက်ကို ပြုတ်ကျသွားတယ်” ဟု ၎င်းကဆိုသည်။
အမေရိကန်အခြေစိုက် တက်ကြွလှုပ်ရှားသူအုပ်စုဖြစ်သည့် တရုတ်ပြည်ရှိ လူ့အခွင့်အရေးအဖွဲ့ (Human Rights In China) ဒန်သေဆုံးမှုကို ဖြစ်ပေါ်စေသည့် သံသယဖြစ်ဖွယ် အခြေအနေများကို အစီရင်ခံတင်ပြခဲ့ရာတွင် မျက်မြင်သက်သေများ၏သတင်းပေးပို့ချက်အရ ဒန်၏ အိပ်ဆောင်တွင် လှုပ်ရှားရုန်းကန်မှုများရှိခဲ့သည့် အရိပ်အယောင်များနှင့် သူသည် ရုန်းကန်နေရင်း “ခေါင်မိုးပေါ်မှ တွန်းချခြင်း” ခံခဲ့ရသည် ဟူသော အကြံပြုချက်တို့ ပါဝင်ခဲ့သည်။
ဒန်သေဆုံးမှုနှင့်ပတ်သက်ပြီး မိဘများတင်ပြသည့် အကြံပြုချက်ကို အစိုးရတာဝန်ရှိသူများက တရားဝင်ရှင်းပြချက်ကို ပယ်ချခဲ့ကြောင်း အဆိုပါအဖွဲ့မှ ပြောကြားခဲ့သည်။ ၎င်း၏ ဆဲလ်ဖုန်းမှ ဓာတ်ပုံများကို ဖျက်ပစ်ခဲ့ကြောင်း မိသားစုက တိုင်ကြားထားကြောင်း ရိုက်တာသတင်းတွင် ဖော်ပြထားသည်။ မိသားစု၏ သံသယကို ဆိုရှယ်မီဒီယာပေါ်တွင် ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့်ဖော်ပြခဲ့သည်။
တနင်္လာနေ့မှ စတင်ခဲ့သော ဆန္ဒပြမှုများသည် သီတင်းပတ်တစ်လျှောက်လုံး ဆက်လက်ဖြစ်ပွားနေခြင်း ရှိမရှိ ရှင်းရှင်းလင်းလင်း မသိရသေးပေ။
CNN မှ ပူချန်းခရိုင်ပြည်သူ့လုံခြုံရေးဗျူရိုအပြင် ခရိုင်၏အစိတ်အပိုင်းဖြစ်သည့် ဝေနန် (Weinan) မြို့သို့ ဖုန်းခေါ်ဆိုမှုပြုခဲ့သော်လည်း ဖုန်းမကိုင်ပါ။
သတင်းရင်းမြစ်။ CNN