လက်ဘနွန်တောင်ပိုင်း၏ အစိတ်အပိုင်းနေရာများတွင် အစ္စရေးစစ်တပ်က သိမ်းပိုက် ထားမှုသည် ဆယ်စုနှစ်များစွာကြာ ပဋိပက္ခမှ ရုန်းထွက်နေသည့် နိုင်ငံအတွက် အချုပ်အခြာ အာဏာ ပြန်လည်ရယူရန် ဘေရွတ်၏ ကြိုးပမ်းမှုကို ထိခိုက်စေကြောင်း ဝန်ကြီးချုပ်က CNN သို့ ပြောကြားခဲ့သည်။
လက်ဘနွန်ဝန်ကြီးချုပ် နဝဖ်ဆလမ်က လက်ဘနွန်တောင်ပိုင်းရှိ တည်နေရာငါးခုမှ အစ္စရေးကို ဆုတ်ခွာရန် လက်ရှိအမေရိကန်အစိုးရသည် အစ္စရေးအား ဖိအားပေးမှုကို မြင်လိုကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။
လက်ဘနွန်တွင် လှုပ်ရှားဆောင်ရွက်နေသည့် အင်အားကြီး အီရန်ကျောထောက်နောက်ခံပြု ဟစ်ဇ်ဘိုလာအဖွဲ့နှင့် အစ္စရေးစစ်တပ်တို့ကြား လပေါင်းများစွာ တိုက်ပွဲများ ဖြစ်ပွားနေသည့် လွန်ခဲ့သည့်နှစ် နိုဝင်ဘာလတွင် အမေရိကန်က ကြားဝင်စေ့စပ်ပေးသည့် သဘောတူညီချက်တစ်ရပ်ဖြင့် ရပ်တန့်ထားခဲ့သည်။
အစ္စရေးသည် ပြီးခဲ့သည့်နှစ်အတွင်း ဟစ်ဇ်ဘိုလာအဖွဲ့ကို သိသိသာသာ အားနည်းသွားစေခဲ့ပြီး ၎င်း၏ ထိပ်တန်းခေါင်းဆောင် အများအပြားကို လေကြောင်းမှ တိုက်ခိုက်မှုများကြောင့် ၎င်းတို့၏ ပါဝါကို ပြင်းထန်စွာ ဆုတ်ယုတ်စေခဲ့သည်။
ဝန်ကြီးချုပ်က လက်ဘနွန်သည် နိုဝင်ဘာလသဘောတူညီချက်အတွက် ၎င်း၏ကတိကဝတ်များကို စောင့်ထိန်းထားပြီး လက်ဘနွန်စစ်တပ်သည် နိုင်ငံတောင်ပိုင်းနှင့် ၎င်း၏နယ်စပ်များကို စုစည်းထိန်းချုပ်ထားကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။
လက်ဘနွန်စစ်တပ်သည် လက်နက်ကိုင်ဆောင်ခွင့်ရှိသော တစ်ခုတည်းသော အခွင့်အာဏာရှိအဖွဲ့ ဖြစ်ကြောင်း အတည်ပြုသည့် သဘောတူညီချက်ကို ဟဇ်ဘိုလာက ကတိပြုထားကြောင်း ဆလမ်က ဗုဒ္ဓဟူးနေ့တွင် ပြောကြားခဲ့သည်။ သို့သော်လည်း အစ္စရေးက ၎င်း၏ကတိကဝတ်များကို စောင့်ထိန်းခြင်း မရှိကြောင်း သူက ဆိုသည်။
“ လက်ဘနွန်တွင် အစ္စရေးရောက်ရှိနေတာဟာ လူတိုင်းအတွက် အနီရောင်မျဉ်း ဖြစ်ပါတယ်။ ဒါဟာ ဟစ်ဇ်ဘိုလာအဖွဲ့ တစ်ခုတည်းအတွက်သာ အနီရောင်မျဉ်းမဟုတ်ဘူး၊” ဟု ၎င်းက ဒူဘိုင်းရှိ CNN ၏ ဘက်ကီအင်ဒါဆန် (Becky Anderson) အား အာရပ်မီဒီယာဖိုရမ်သို့ တက်ရောက်ကာ အီမရိတ် (Emirati) ခေါင်းဆောင်ပိုင်းနှင့် တွေ့ဆုံမှုတွင် ပြောကြားခဲ့သည်။
“အစ္စရေးရဲ့ ငြင်းခုံချက်ကတော့ အောက်ပါအတိုင်းပါပဲ လက်ဘနွန်တောင်ပိုင်းက အခြေအနေကို ပိုမိုကောင်းမွန်စွာ စောင့်ကြည့်နိုင်ဖို့ ဒီနေရာငါးချက်မှာ သူတို့ ရှိနေဖို့ လိုတယ်… ဒါပေမယ့် ကျွန်တော်တို့ဟာ ပထမကမ္ဘာစစ်ခေတ်မှာ မဟုတ်ပါဘူး… ဂြိုဟ်တုဓာတ်ပုံတွေ၊ ဒရုန်းတွေရဲ့ ကင်မရာတွေနဲ့ ဒရုန်းတွေသုံးတဲ့ခေတ်ကို ရောက်နေပါပြီ။ မြေပြင်မှာ လည်ပတ်နေတဲ့ သူလျှိုကွန်ရက် မပြောနဲ့ ဒေသကို စောင့်ကြည့်တဲ့ မိုးပျံပူဖောင်းတွေ ပါပါတယ်” ဟု ဆလမ်က ပြောကြားခဲ့သည်။
“ အစ္စရေးရဲ့ တည်ရှိမှုက နိုင်ငံရေးအရ ဆန့်ကျင်ဘက်ဖြစ်တယ်။ ဒါဟာ ငါ့အစိုးရကို ထိခိုက်စေတယ်… မနက်ဖြန် မဟုတ်ဘဲ အစ္စရေးကို မနေ့ကဘဲ ထွက်သွားစေချင်တယ်။”
အမေရိကန် ကြားဝင်ဖြန်ဖြေပေးမှုဖြင့် လက်ဘနွန် ပိုင်နက်နယ်မြေမှ နုတ်ထွက်ရန် အစ္စရေး က သဘောတူထားသော်လည်း လက်ဘနွန် စစ်တပ်သည် ဟစ်ဇ်ဘိုလာတည်ရှိနေသည့် ဒေသကို သိမ်းပိုက်နိုင်ခြင်းမရှိသေးကြောင်း အစ္စရေးက ပြောကြားခဲ့သည်။ အစ္စရေးကာကွယ်ရေးဝန်ကြီး အစ္စရေးကက်ဇ် (Israel Katz) က အစ္စရေး စစ်တပ်သည် မြောက်ဘက်ဒေသခံများအား အကန့်အသတ်မရှိ ကာကွယ်ရန် အတွက် အဆိုပါနေရာ ငါးနေရာတွင် အကန့်အသတ်မရှိ ဆက်လက်ရှိနေမည်ဖြစ်ကြောင်း မတ်လတွင် ပြောကြားခဲ့သည်။
အမေရိကန်နဲ့အတူ ပြင်သစ်နဲ့ ကုလသမဂ္ဂတို့ ကအပစ်အခတ်ရပ်စဲရေးကို စောင့်ကြည့်နေပါသည်။
အစ္စရေးသည် ၎င်း၏ ကတိကဝတ်များကို မလေးစားသော်လည်း လက်ဘနွန်က ၎င်း၏ ကတိကဝတ်များကို လိုက်နာကြောင်း သက်သေပြနိုင်သည်ဟု ဆာလမ်က ပြောကြားခဲ့သည်။
အစ္စရေးကို လူမျိုးတုံးသတ်ဖြတ်မှုအတွင်း တောင်အာဖရိကနိုင်ငံ နိုင်ငံတကာတရားရုံးတွင် ဥက္ကဋ္ဌအဖြစ် တာဝန်ယူပြီးနောက် ထင်ရှားကျော်ကြားလာခဲ့သည့် ဆလမ်အား ဇန်န၀ါရီလတွင် လက်ဘနွန်ဝန်ကြီးချုပ်အဖြစ် သတ်မှတ်ခံခဲ့ရသည့်အချက်သည် ဟစ်ဇ်ဘိုလာနှင့် ၎င်း၏မဟာမိတ်များကို ထိုးနှက်ချက်အဖြစ် အံ့အားသင့်ဖွယ် လုပ်ဆောင်ချက်အဖြစ် တွေ့ရှိခဲ့ရသည်။
ပြုပြင်ပြောင်းလဲရေးသမားတစ်ဦးအဖြစ် ကျယ်ပြန့်စွာရှုမြင်ခံထားရသော ဝန်ကြီးချုပ်သည် ၎င်း၏လုပ်ပိုင်ခွင့်အတွက် သီးခြားဦးစားပေးများဖြစ်သော အဖွဲ့အစည်းဆိုင်ရာ အကျင့်ပျက်ခြစားမှု အဆုံးသတ်ရေးနှင့် ဟစ်ဇ်ဘိုလာနှင့် ပါလက်စတိုင်းအဖွဲ့များကို လက်နက်ဖြုတ်သိမ်းခြင်းဖြင့် ၎င်း၏နိုင်ငံအပေါ် အချုပ်အခြာအာဏာ ပြန်လည်ရယူခြင်း အပါအဝင် ၎င်း၏လုပ်ပိုင်ခွင့်အတွက် သီးခြားဦးစားပေးများကို ကြေညာခဲ့သည်။
“ရည်ရွယ်ချက်ကတော့ နိုင်ငံတော်ကသာ လက်နက်ကိုင်စွဲမှုကို လုံးဝထိန်းချုပ်ထားနိုင်ရေးနဲ့ နယ်မြေအားလုံးကို ထိန်းချုပ်စိုးမိုးထားဖို့ပါပဲ” ဟု အင်တာဗျူးတွင် ၎င်းက ပြောကြားခဲ့သည်။
