CNN သီးသန့်ဆောင်းပါး။
အီလွန်မာ့စ်ရဲ့ အတ္ထုပ္ပတ္တိအသစ်က ယူကရိန်းအကျပ်အတည်းကို ဘီလျံနာတယောက်က ဘယ်လိုစွမ်းဆောင်စေနိုင်တယ်ဆိုတဲ့ အသေးစိတ်အချက်အလက်သစ်တွေကို သိရှိနိုင်တော့မှာပါ။
အီလွန်မာ့စ်သည် ၎င်း၏ အင်ဂျင်နီယာများအား ခရိုင်မီးယား ကမ်းရိုးတန်းအနီးရှိ Starlink ဂြိုလ်တုဆက်သွယ်ရေးကွန်ရက်ကို လျှို့ဝှက်စွာ ပိတ်ထားရန် ပြီးခဲ့သည့်နှစ်က ရုရှားရေတပ်သင်္ဘောအား ယူကရိန်းက တိုက်ခိုက်ခြင်းကို နှောင့်ယှက်ရန် လျှို့ဝှက်အမိန့်ပေးခဲ့ကြောင်း ဝါလ်တာ အစ်ဆက်ဆန် (Walter Isaacson) ၏ ထူးဆန်းသော သန်းကြွယ်သူဌေးကြီး၏ အတ္ထုပ္ပတ္တိအသစ်မှ ကောက်နုတ်ချက်တစ်ခုအရ သိရသည်။
ဖောက်ခွဲရေးပစ္စည်းများ တပ်ဆင်ထားသော ယူကရိန်း ရေငုပ် မောင်းသူမဲ့ ယာဉ်များသည် ရုရှားရေတပ်သို့ ချဉ်းကပ်လာစဉ် ၎င်းတို့သည် “ဂြိုလ်တုဆက်သွယ်ရေး ကွန်ရက်ချိတ်ဆက်မှု ပြတ်တောက်ကာ မျောပါသွားခဲ့သည်” ဟု အစ်ဆက်ဆန်က ရေးသားခဲ့သည်။ ယူကရိန်း တာဝန်ရှိသူများက ဂြိုလ်တုများကို ပြန်ဖွင့်ရန် တောင်းပန်ခဲ့ရသည်။
အီလွန်မာ့စ်၏ဆုံးဖြတ်ချက်သည် ခရိုင်းမီးယားကို ယူကရိန်းက တိုက်ခိုက်ပါက ရုရှားက နျူကလီးယားလက်နက်ဖြင့် တုံ့ပြန်မည်ကို လွန်စွာကြောက်ရွံ့ခြင်းကြောင့် ဖြစ်သည်ဟု ဆိုသည်။ မာ့စ်နှင့် အကြီးတန်း ရုရှားအရာရှိများ စကားပြောဆိုခဲ့ပြီး အီလွန်မာ့စ်သည် ကြောက်ရွံခဲ့ကြောင်း သိရသည်။ အစ်ဆက်ဆန် ရေးသားသော စာအုပ်အသစ်ကို Simon & Schuster မှ စက်တင်ဘာလ ၁၂ ရက်နေ့တွင် ထုတ်ဝေရန် စီစဉ်ထားသည်။
“ပုလဲဆိပ်ကမ်း ဗုံးကြဲတိုက်ခိုက်မှုကဲ့သို့ အသေးစားတိုက်ခိုက်မှု” အဖြစ်အပျက်မျိုး ဖြစ်လာမည်ကို မာ့စ်၏ စိုးရိမ်ပူပန်မှုများသည် ခရိုင်းမီးယားတွင်မူ ဖြစ်မလာခဲ့ပေ။ သို့ရာတွင် ယူကရိန်းစစ်ပွဲအတွင်း မာ့စ်သည် သူ့ကိုယ်သူ ထူးခြားသည့် အနေအထားတစ်ခုအပေါ် ရောက်ရှိနေခဲ့သည်ကို တွေ့ရှိသွားခဲ့ပါသည်။ ရည်ရွယ်ချက် ရှိသည်ဖြစ်စေ မရည်ရွယ်သည်ဖြစ်စေ သူသည် ပါဝါပွဲစားတစ်ဦး ဖြစ်လာခဲ့သည်ကို အမေရိကန်အရာရှိများက လျစ်လျူမရှုနိုင်ခဲ့ပေ။
Steve Jobs နှင့် Albert Einstein တို့ ၏ အတ္ထုပ္ပတ္တိများကို ရေးသားသူ အစ်ဆက်ဆန်၏ စာအုပ်အသစ်တွင် ယူကရိန်း၏ ဆက်သွယ်ရေးစနစ်များကို အသုံးပြုပြီး ရုရှားကို တိုက်ခိုက်နိုင်ရန် မာ့စ်ထံသို့ တောင်းဆိုမှုကို မာ့စ်အနေနှင့် စစ်ပွဲကြီး ဖြစ်လာစေရန် မီးထတောက်စေမည့်အခြေအနေမျိုး ဖြစ်လာမည်ကို ကြောက်လန့်သောကြောင့် ငြင်းပယ်ခဲ့ကြောင်းကို အတွင်းကျကျ ရေးသားထားခဲ့သည်။
ယူကရိန်း၏ ဆက်သွယ်ရေးစနစ်များကို ၂၀၂၂ ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီလတွင် ရုရှားက ကျူးကျော်ခြင်းမပြုမီ ရုရှားက ဖြတ်တောက်လိုက်ပြီးနောက် မာ့စ်သည် ယူကရိန်း၏ စစ်ရေး စစ်ဆင်ရေးများတွင် အရေးပါလာခဲ့သည်။ SpaceX မှ Starlink ဂြိုလ်တုစက်များကို ဒေါ်လာသန်းပေါင်းများစွာဖြင့် ယူကရိန်းအား ထောက်ပံ့ပေးရန် သဘောတူခဲ့သည်။ ယူကရိန်းတွင် ဆယ်လူလာဖုန်းနှင့် အင်တာနက်ကွန်ရက်များ ဖျက်ဆီးခံခဲ့ရသော်လည်း Starlink terminals များသည် ယူကရိန်းကို တိုက်ခိုက်ရန်နှင့် ဆက်သွယ်နိုင်စေရန် ခွင့်ပြုပေးခဲ့သည်။
သို့သော် ယူကရိန်းသည် ရုရှားကို ထိုးစစ်ဆင်ရန် Starlink terminal များကို စတင်အသုံးပြုလာသည်နှင့် တပြိုင်နက် မာ့စ် သည် မိမိ၏ဆုံးဖြတ်ချက်ကို ပြန်လည်သုံးသပ်လာခဲ့သည်။
“ ငါ ဒီစစ်ပွဲမှာ ဘယ်လို ပတ်သက်နေခဲ့လဲ” ဟု မာ့စ်က အစ်ဆက်ဆန်ကို မေးခဲ့သည်။ “Starlink ဟာ စစ်ပွဲတွေမှာ ပါဝင်ဖို့ မရည်ရွယ်ပါဘူး။ လူတွေက Netflix ကို ကြည့်ရှုနိုင်ပြီး အေးအေးဆေးဆေး အပန်းဖြေဖို့၊ အွန်လိုင်းကနေ ကျောင်းတက်နိုင်ပြီး ငြိမ်းချမ်းစွာ နေနိုင်ကြဖို့ပါ၊ ဒရုန်းနဲ့ တိုက်ခိုက်မှုတွေ လုပ်ဖို့ မဟုတ်ပါဘူး။” ဟု မာ့စ်ကဆိုသည်။ မာ့စ်သည် မကြာမီတွင် သမ္မတဂျိုးဘိုင်ဒင်၏ အမျိုးသားလုံခြုံရေးအကြံပေး ဂျိတ်ဆူလီဗန် (Jake Sullivan)၊ ပူးတွဲအကြီးအကဲများဥက္ကဌ၊ ဗိုလ်ချုပ်ကြီး မာ့ခ်မိုင်လီ (Mark Milley) နှင့် အမေရိကန်ဆိုင်ရာ ရုရှားသံအမတ်ကြီးတို့နှင့်အတူ ဝါရှင်တန်ဒီစီမှ မော်စကိုသို့ ခေါ်ဆို၍ သူ၏စိုးရိမ်ပူပန်မှုများကို ပြောကြားခဲ့သည်ဟု အစ်ဆက်ဆန်က ရေးသားခဲ့သည်။
ထိုအတောအတွင်း ယူကရိန်းလက်ထောက်ဝန်ကြီးချုပ် မစ်ခေးလိုဖက်ဒိုရော့ဗ် (Mykhailo Fedorov) သည် ရေငုပ်သင်္ဘော မောင်းသူမဲ့ ရေယာဉ်များအတွက် ချိတ်ဆက်မှု ပြန်လည်ရရှိရန် မာ့စ်အား ၎င်းတို့၏ စွမ်းဆောင်ရည်များအကြောင်း စာသားမက်ဆေ့ချ်ဖြင့် ပြောပြပြီး မာ့စ်အား အသနားခံခဲ့သည်ဟု အစ်ဆက်ဆန်က ဆိုသည်။ “နည်းပညာအားဖြင့် ကမ္ဘာကြီးကို ပြောင်းလဲနေတဲ့လူ၊ မင်းကို ငါတို့လိုချင်တယ်” ဟု ဖက်ဒိုရော့ဗ်က မာ့စ်ကို ပြောခဲ့သည်။
Tesla လျှပ်စစ်ကားထုတ်လုပ်သူ နှင့် ပုဂ္ဂလိကအာကာသရှာဖွေရေးကုမ္ပဏီ SpaceX ၏ CEO ဖြစ်သူ မာ့စ်က ရေငုပ်သင်္ဘော မောင်းသူမဲ့ယာဉ်များ၏ ဒီဇိုင်းကို သဘောကျမိကြောင်း ဖြေကြားခဲ့သော်လည်း ခရိုင်းမီးယားအတွက် ဂြိုလ်တုလွှမ်းခြုံမှုကို ပိတ်ပင်လိုက်ခြင်းကိုမူ နောက်ကြောင်း ပြန်လှည့်မည် မဟုတ်ကြောင်း ပြန်လည်ဖြေကြားခဲ့သည်။
“ယူကရိန်းက လိုအပ်တာထက် ပိုပြီးလွန်သွားတဲ့အတွက် ဒီကိစ္စဟာ ဗျူဟာမြောက် ရှုံးနိမ့်မှု ဖြစ်တယ်” ဟု မာ့စ်ကပြောကြောင်း” အစ်ဆက်ဆန်က ဆိုသည်။ ယူကရိန်းနှင့် အမေရိကန် အရာရှိများသည် စစ်မြေပြင်ဆက်သွယ်ရေးအတွက် ကြိုတင်ခန့်မှန်း၍ မရသော ဘီလီယံနာများ၏ စေတနာမေတ္တာကို မှီခိုနေရသည့် စင်းလုံးငှား မဟုတ်သော နယ်ပယ်သည် ပြီးခဲ့သော ဆောင်းဦးရာသီတွင် Starlink terminals များအတွက် ကုန်ကျစရိတ်ကို မည်သူက ပေးချေမည်ဆိုခြင်းနှင့် ပတ်သက်၍ အငြင်းအခုံ ဖြစ်စေခဲ့သည်။ SpaceX သည် ၎င်း၏ကိုယ်ပိုင်ငွေကြေး သန်းပေါင်းများစွာကို ယူကရိန်းသို့ ဂြိုလ်တုကိရိယာများ ပေးပို့သုံးစွဲစေခဲ့သည်ဟု မာ့စ်က ဆိုသည်။
ကုမ္ပဏီသည် CNN မှ ပြီးခဲ့သည့် အောက်တိုဘာလတွင် ပထမဆုံး အစီရင်ခံခဲ့သည့်အတိုင်း ဂြိုလ်တုဂီယာအတွက် ငွေတောင်းခံလွှာကို ဆက်လက်လုပ်ဆောင်မည် မဟုတ်ကြောင်း ပင်တဂွန်အား ပြောကြားခဲ့သည်။
CNN ၏သတင်းပေးပို့မှုအပြီးတွင် မာ့စ်သည် သူ၏ရပ်တည်ချက်ကို ပြင်ဆင်ပြီး “ ကဲဖြစ်ချင်တာဖြစ်ကွာ… ယူကရိန်းအစိုးရကို အခမဲ့ ထောက်ပံ့နေမှာပါ” ဟု တွစ်တာတွင် ရေးသားခဲ့သည်။ SpaceX မှ မာ့စ်၏ ဥက္ကဌ ဂွင်းရှော့ဝဲလ် (Gwynne Shotwell) သည် မာ့စ်၏ ပြောင်းလဲလိုက်မှုကြောင့် ဒေါသထွက်ခဲ့သည်ဟု အစ်ဆက်ဆန်က ပြောကြားခဲ့သည်။
“ ပင်တဂွန်က ကျွန်တော်ကို ဒေါ်လာ ၁၄၅ သန်း ပေးဆောင်ဖို့ အသင့်ရှိနေခဲ့တာ” ဟု ဂွင်းရှော့ဝဲလ်ပြောဆိုချက်ကို ကိုးကားပြီး အစ်ဆက်ဆန်က ဆိုသည်။
သို့သော် SpaceX သည် ၂၀၂၃ ခုနှစ်အစတွင် ယူကရိန်းသို့ နောက်ထပ်ဂြိုလ်တုစလောင်းသစ် ၁၀၀,၀၀၀ ကို ပေးချေရန်အတွက် အမေရိကန်နှင့် ဥရောပအစိုးရများနှင့် သဘောတူညီချက်တစ်ရပ်ကို အကောင်အထည်ဖော်နိုင်ခဲ့ကြောင်း အစ်ဆက်ဆန်မှ ပြောကြားခဲ့သည်။
ယူကရိန်းစစ်ပွဲတွင် Starlink ၏အရေးပါမှုမှာ မလျော့သွားပါ။ ပြီးခဲ့သည့် သီတင်းပတ်က အမေရိကန်နှင့် ၎င်း၏ “ကြီးငါးကြီး” မဟာမိတ်များက ရုရှားဟက်ကာများသည် ယူကရိန်းတပ်မှူးများ၏ စစ်မြေပြင်ဆက်သွယ်ရေးကို ပစ်မှတ်ထားသည်ဟု စွပ်စွဲခဲ့သည်။
Starlink ဂြိုလ်တုများထံသို့ ပေးပို့သည့် အချက်အလက်များကို ကြားဖြတ်ရယူရန် ရုရှားတို့သည် အန္တရာယ်ရှိသောကုဒ်များကို ဒီဇိုင်းထုတ်ထားကြောင်း ယူကရိန်းနိုင်ငံသားများထံမှ သိရသည်။