စစ်အစိုးရကို ငွေကြေးထောက်ပံ့မှုနှင့်ပတ်သက်၍ ဝေဖန်မှုများအပြီးတွင် ကနေဒါကုမ္ပဏီနှင့် သဘောတူညီချက် ထွက်ပေါ်လာခြင်းဖြစ်သည်
အမေရိကန်ရေနံလုပ်ငန်းကြီး Chevron သည် မြန်မာနိုင်ငံရှိ ရတနာကမ်းလွန် သဘာဝဓာတ်ငွေ့တွင်း စီမံကိန်းတွင် ၎င်း၏ အစုရှယ်ယာများကို ကနေဒါ ကုမ္ပဏီသို့ ရောင်းချရန် သဘောတူခဲ့ပြီး စစ်အစိုးရ၏ လူ့အခွင့်အရေး ချိုးဖောက်မှုများကို ပြစ်တင်ဝေဖန်ခဲ့ပြီးနောက် ကာလရှည်ကြာကတည်းက နုတ်ထွက်ရန် စီစဉ်ထားကြောင်း သိရသည်။
“ ဤရောင်းချမှု လုပ်ငန်းစဉ်တစ်လျှောက် ကျွန်ုပ်တို့သည် ကျွန်ုပ်တို့၏ဝန်ထမ်းများကို ကာကွယ်ရန် ကျွန်ုပ်တို့၏ ကတိ ကဝတ် များကို ဆက်လက် ဖြည့်ဆည်းပေးမည်ဖြစ်ပြီး စနစ်တကျနှင့် လုံခြုံသော အကူးအပြောင်းကို စီမံခန့်ခွဲမည်” ဟု ကုမ္ပဏီ ၏ ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူတစ်ဦးက ပြောကြားခဲ့သည်။
Chevron သည် ရတနာဓာတ်ငွေ့စီမံကိန်းတခုလုံးအတွက် ၎င်း၏အစုရှယ်ယာ ၄၁.၁% ကို ကနေဒါနိုင်ငံပိုင် MTI Energy သို့ ရောင်းချပြီး မြန်မာနိုင်ငံမှ ထွက်ခွာမည်ဖြစ်သည်။ မြန်မာစစ်တပ်သည် ၂၀၂၁ ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီလတွင် အာဏာသိမ်းရယူခဲ့ပြီး ဓာတ်ငွေ့တွင်းနှင့် အခြားသောဝင်ငွေများဖြင့် ရပ်တည်နေခဲ့သည်။
ရတနာဓာတ်ငွေ့စီမံကိန်း၏ ထိပ်တန်းရင်းနှီးမြှုပ်နှံသူများထဲမှ တစ်ခုဖြစ်သည့် TotalEnergies သည် ၎င်း၏အစုရှယ်ယာ များကို စွန့်လွှတ်ခဲ့ပြီး ၂၀၂၂ ခုနှစ် ဇူလိုင်လတွင် မြန်မာနိုင်ငံမှ အပြည့်အဝ ရုပ်သိမ်းကြောင်း ကြေညာခဲ့သည်။
ပြင်သစ်ကုမ္ပဏီ၏ ရှယ်ယာများ စွန့်လွှတ်သွားမှုကြောင့် Chevron ၏ ရှယ်ယာမှာ ၄၁.၁% အထိ တိုးလာသည်။ ထိုင်းနိုင်ငံ၏ PTTEP သည် စီမံကိန်း၏အော်ပရေတာ ဖြစ်လာပြီး အစုရှယ်ယာ ၃၇.၁ ရာခိုင်နှုန်း ရှိပြီး စစ်အစိုးရလက်အောက်ခံ မြန်မာ့ရေနံနှင့် သဘာဝဓာတ်ငွေ့လုပ်ငန်း (MOGE) ၏ ရှယ်ယာက ၂၁.၈ ရာခိုင်နှုန်းရှိသည်။
Chevron သည် ၎င်း၏ရှယ်ယာများကို စွန့်လွှတ်မည့်အစား ရောင်းချရန် ဆုံးဖြတ်ချက်ကြောင့် TotalEnergies ထက် ပိုကြာနေပုံရသည်။ စွန့်ပစ်ထားသော အစုရှယ်ယာများကို အခြားရင်းနှီးမြှုပ်နှံသူများအား ၎င်းတို့၏ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှု အချိုးများအလိုက် ခွဲဝေပေးမည် ဖြစ်သည်။ ယင်းက MOGE ၏ ရှယ်ယာများကို တိုးလာစေပြီး တပ်မတော် အစိုးရ၏ ဘဏ္ဍာငွေများတွင်လည်း ဝင်ငွေပိုမိုရရှိစေမည်ဖြစ်သည်။
သဘာဝဓာတ်ငွေ့သည် တပ်မတော်အစိုးရအတွက် အဓိကနိုင်ငံခြားငွေရင်းမြစ် ဖြစ်ပြီး မြန်မာ့ကုန်ပစ္စည်းတင်ပို့မှု၏ ၂၀ ရာခိုင်နှုန်း သို့မဟုတ် ယင်းပမာဏသည် တန်ဖိုးသတ်မှတ်ချက်ဖြစ်သည်။ မြန်မာနိုင်ငံ၏ အကြီးဆုံး ကမ်းလွန်ပင်လယ်ပြင် ရတနာ ဓာတ်ငွေ့လုပ်ငန်းကို ၁၉၉၈ ခုနှစ်တွင် စတင်ခဲ့ပြီး ထုတ်လုပ်မှု၏ ၆၀ ရာခိုင်နှုန်းမှ ၇၀ ရာခိုင်နှုန်းကို အိမ်နီးချင်း ထိုင်းနိုင်ငံသို့ ပိုက်လိုင်းမှတစ်ဆင့် တင်ပို့ခဲ့သည်။
Source: Nikkei Asia