မြောက်ကိုရီးယားခေါင်းဆောင် ကင်ဂျုံအွန်း၏ နောက်ဆုံးပေါ် စစ်သင်္ဘောတစ်စင်းသည် ဘေးတစောင်း လဲလျောင်းနေပြီး တစ်စိတ်တစ်ပိုင်း နစ်မြုပ်သွားခဲ့သော မတော်တဆမှုအတွက် သင်္ဘောကျင်းတစ်ခုတွင် တာဝန်ရှိသည်ဟု ဆိုကာ လူလေးဦးကို မြောက်ကိုရီးယားက ဖမ်းဆီးလိုက်ကြောင်း နိုင်ငံပိုင်မီဒီယာက ဖော်ပြခဲ့သည်။
ဖမ်းဆီးခံရသူ လေးဦးတွင် ပါတီဗဟိုကော်မတီ လက်နက်ခဲယမ်းလုပ်ငန်းဌာန၏ လက်ထောက်ညွှန်ကြားရေးမှူး Ri Hyung Son လည်း အပါအဝင်ဖြစ်ပြီး “ပြင်းထန်သော မတော်တဆမှု ဖြစ်ပွားမှုအတွက် များစွာ တာဝန်ရှိသည်” ဟု ကိုရီးယားဗဟိုသတင်းအေဂျင်စီ (KCNA) မှ တနင်္လာနေ့တွင် ဖော်ပြခဲ့သည်။
မတော်တဆမှုဖြစ်ပွားခဲ့သည့် ချောင်းဂျင်း(Chongjin) သင်္ဘောကျင်း၏ အင်ဂျင်နီယာချုပ် ကန် ဂျောင်ချိုလ် (Kang Jong Chol)၊ သင်္ဘောကိုယ်ထည်တည်ဆောက်ရေး အလုပ်ရုံအကြီးအကဲ ဟန်ကရောင်း ဟပ်ခ် (Han Kyong Hak) နှင့် စီမံခန့်ခွဲရေးဆိုင်ရာ လက်ထောက်မန်နေဂျာ ကင်မ် ယောင်ဟပ်ခ် (Kim Yong Hak) တို့ကို ထိန်းသိမ်းထားကြောင်း KCNA က တနင်္ဂနွေနေ့တွင် ပြောကြားခဲ့သည်။
ကင်မ်သည် ပြီးခဲ့သည့် သီတင်းပတ်က မျက်မြင်တွေ့ရှိခဲ့သည့် အပျက်အစီးဖြစ်စေသည့် သင်္ဘောရေချမှုကို “ရာဇ၀တ်မှုတစ်ခု” ဟု ခေါ်ပြီး တာဝန်ရှိသူများကို အပြစ်ပေးမည်ဟု ကတိပြုခဲ့သည်။
ပြီးခဲ့သည့် ဗုဒ္ဓဟူးနေ့က မတော်တဆမှုတွင် အမည်မဖော်လိုသည့် တန် ၅၀၀၀ လေးသော ဖျက်သင်္ဘော၏ ပဲ့ပိုင်းသည် ရေထဲသို့ စောလျင်စွာ ချော်ကျကာလဲသွားပြီး သင်္ဘောကိုယ်ထည်၏ အစိတ်အပိုင်းတချို့ကို ကြေမွသွားကာ သင်္ဘောဦးခေါင်းကို သင်္ဘောရေချလမ်းကြောင်း ပေါ်တွင် တင်နေစေခဲ့ကြောင်း KCNA က ကြာသပတေးနေ့တွင် ဖော်ပြခဲ့သည်။
စစ်သင်္ဘော၏ ပျက်စီးမှုသည် မြောက်ကိုရီးယား၏ ကနဦးခန့်မှန်းချက်ထက် နည်းပါးကြောင်း နိုင်ငံပိုင်မီဒီယာက သောကြာနေ့တွင် ဖော်ပြခဲ့ပြီး သင်္ဘောကိုယ်ထည်တွင် အပေါက်များ မရှိခဲ့ကြောင်း၊ ကိုယ်ထည်ဖက်ခြမ်းတွင် ခြစ်မိကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။ “ပင်လယ်ရေများ ပဲ့ပိုင်းသို့ စီးဝင်လာသည်” ဟုလည်း ၎င်းက ဆိုသည်။
အကဲခတ်များက ပြုပြင်ရန် ၁၀ ရက်ခန့် ကြာနိုင်သည်ဟု အစီရင်ခံစာက ဆိုသည်။
ဇွန်လနှောင်းပိုင်း အာဏာရ အလုပ်သမားပါတီ မျက်နှာစုံညီ အစည်းအဝေး မတိုင်မီ ဖျက်သင်္ဘောကို ပြန်လည်ထိန်းသိမ်းရန် ကင်မ်က အမိန့်ပေးခဲ့ပြီး ယင်းကိစ္စကို နိုင်ငံတော်၏ ဂုဏ်ယူစရာတစ်ခုဟု ခေါ်ဆိုခဲ့သည်။
ရွက်ဖျင်အဖုံးအကာများ
ဂြိုလ်တုပုံရိပ်များသည်ရေချရာနေရာရှိ သင်္ဘောကိုယ်ထည်ကိုအပြာရောင် ရွက်ဖျင် အဖုံး အကာများဖြင့် ဖုံးအုပ်ထားသော စစ်သင်္ဘောနေရာအများစုကိုတွေ့ရှိရပြီး ကျွမ်းကျင်သူများ ကို ထိခိုက်ပျက်စီးမှု အတိုင်းအတာ အပြည့်အစုံကို ဆုံးဖြတ်ရန် ခက်ခဲစေသည်။
သို့သော် အမေရိကန်ရေတပ်ကပ္ပတိန်ဟောင်းဖြစ်သူ ကားလ် ရှုစတာ(Carl Schuster) က ပြုပြင်ရေးလုပ်ငန်းများသည် ကင်မ်၏ ဇွန်လပစ်မှတ်ထက် ကျော်လွန်ပြီး ခြောက်လအထိ ကြာနိုင်သည်ဟု ဆိုသည်။
“ သင်္ဘောကိုယ်ထည် ပျက်စီးသွားရင်တော့ သင်္ဘောဆိပ်ကမ်းဘက်ခြမ်းက ရွက်ဖျင် အဖုံးအကာများဖုံးထားတဲ့နေရာကို ပြုပြင်ဖို့ လေးလကနေ ခြောက်လလောက်အထိ စောင့်ရနိုင်ပါတယ်” ဟု ၎င်းက ဆိုသည်။
ရှုစတာ (Schuster) ၏ အဆိုအရ စစ်သင်္ဘောထဲသို့ ဝင်ရောက်လာသော ပင်လယ်ရေ ပမာဏ ပေါ်မူတည်၍ ပြုပြင်မှုများသည် ရှုပ်ထွေးနိုင်သည်။
သင်္ဘောအတွင်းပိုင်းကို ရေချိုဖြင့် သေချာစွာဆေးကြောပြီး သတ္တုမျက်နှာပြင်များပေါ်တွင် ဆားငန်များဖြစ်ပေါ်ခြင်းမှ ကာကွယ်ရန် အခြောက်ခံရန် လိုအပ်သည်ဟု ၎င်းက ဆိုသည်။
ရှုစတာက “ ဒါဟာအဆစ်အပိုင်းများနှင့် အရာများထဲသို့ဝင်လျှင် ၎င်းသည်ပျက်စီးခြင်း ဖြစ်လာသည်” ဟု ဆိုသည်။
သို့သော်ပထမ သင်္ဘောကိုတည့်မတ်ရန်လိုပြီးနောက်မှ ပြုပြင်ရန်ရှိသည့် သင်္ဘောကိုယ်ထည်ရှိ အပေါက်များကို ဖာထေးသည့်အချိန်အထိ ရေစုပ်ထုတ် ခြင်းလုပ်ငန်းကို မစနိုင်သေးကြောင်း ၎င်းက ပြောသည်။
“စစ်သင်္ဘောရဲ့ ဟန်ချက်ညီမှုကို အပြည့်အဝ ပြန်လည်ရရှိရေး လုပ်ငန်းကို တက်ကြွစွာ လုပ်ဆောင်နေတယ်” ဟု KCNA က တနင်္လာနေ့တွင် ဖော်ပြခဲ့သော်လည်း အချိန်ဇယားကိုမူ မဖော်ပြခဲ့ပေ။
တနင်္ဂနွေနေ့က ရိုက်ကူးခဲ့သော Maxar Technologies မှ ဂြိုလ်တုပုံများ CNN သို့ ပေးပို့သော သင်္ဘောသည် ဘေးစောင်းအနေထားရှိနေပြီး ၎င်းအနီးတစ်ဝိုက်တွင် လှေငယ်များ ဝိုင်းအုံနေကာ အပြာရောင် ရွက်ဖျင်ရှည်များဖြင့် ဖုံးအုပ်ထားဆဲဖြစ်ကြောင်း ပြသခဲ့သည်။
သင်္ဘောကို အလျင်အမြန်ရေချခြင်းသည် ဗုဒ္ဓဟူးနေ့တွင် ကြုံတွေ့ရသည့် ပြဿနာများကို ဖြစ်စေနိုင်ပြီး အလျင်အမြန် ပြုပြင်မှုများသည် ပြဿနာများ ပိုမိုဖြစ်ပွားလာနိုင်ကြောင်း တောင်ကိုရီးယား လွှတ်တော်အမတ်နှင့် ကာကွယ်ရေး လေ့လာသုံးသပ်သူ ယူယောင်းဝဲအွန် (Yu Yong-weon) က ပြီးခဲ့သည့် သီတင်းပတ်တွင် ပြောကြားခဲ့သည်။
ကင်မ်အစိုးရအတွက် စစ်ရေးတန်ဖိုးထက် အများအမြင်က ပိုအရေးကြီးတယ်လို့ တွေးခေါ်မှုမှာ ရှုစတာက မြင်ပါသည်။
ကင်ဂျုံအွန် က ‘ဒီသင်္ဘောကို ခြောက်လအတွင်း ပြီးစီးစေချင်တယ်’ လို့ ပြောရင် အဲဒါကို ဖြစ်မြောက်အောင်လုပ်ဖို့ ဖြတ်လမ်းနည်းတွေ သုံးကြလိမ့်မယ်။ ပြီးတော့ ပုံမှန်မဟုတ်တဲ့ နည်းနဲ့ သင်္ဘောကိုလိုက်လုပ်တဲ့အခါ၊ အမှန်တကယ် အလုပ်လုပ်မဲ့ အသင့်တော်ဆုံး ဖြစ်လာတဲ့သင်္ဘောလို့ ပြောလို့ရမလား။ ဒါပေမဲ့ ဒါဟာဝါဒဖြန့်ချီရေးမှာတော့ အသုံးဝင်ပါတယ်။
