စစ်အုပ်ချုပ်ရေးကြေညာမှုဖြစ်စဉ်မှာ အပြစ်ရှိတယ်လို့ စွပ်စွဲပြစ်တင်ခံထားရတဲ့ တောင်ကိုရီးယားသမ္မတ ယွန်းဆွတ်ယိုလ်ဟာ ဗုဒ္ဓဟူးနေ့က ဖမ်းဆီးထိန်းသိမ်းခံလိုက်ရပြီး တောင်ကိုရီးယားသမိုင်းမှာ တာဝန်ထမ်းဆောင်ချိန်အတွင်း ပထမဆုံးအဖမ်းခံရတဲ့ သမ္မတဖြစ်လာခဲ့ပါတယ်။
ယွန်ဆွတ်ယိုဟာ ပြီးခဲ့တဲ့လအတွင်းက တိုင်းပြည်ကို အရေးပေါ်မာရှယ်လောထုတ်ပြန်ကြေညာကာ စစ်အုပ်ချုပ်ရေးကြေညာခဲ့ပြီးနောက်မှာ အာဏာပိုင်တွေရဲ့ ဖမ်းဆီးထိန်းသိမ်းမှုကို ရှောင်ရှားဖို့အတွက် နေအိမ်မှာ ရက်သတ္တပတ်ပေါင်းများစွာ ပုန်းအောင်းနေခဲ့တာဖြစ်ပါတယ်။
ဗုဒ္ဓဟူးနေ့ကတော့ ရဲတပ်ဖွဲ့ဝင် ၃၀၀၀ ခန့်ဟာ ယွန်ဆွတ်ယိုလ်ရဲ့ နေအိမ်ကို ပိတ်ဆို့ဖမ်းဆီးကာ မော်တော်ယာဉ်တန်းနဲ့ အဂတိလိုက်စားမှုတိုက်ဖျက်ရေးအေဂျင်စီ (CIO) သို့မဟုတ် အဆင့်မြင့်အရာရှိတွေ အကျင့်ပျက်ခြစားမှုကို စုံစမ်းစစ်ဆေးတဲ့ရုံးကို ပို့ဆောင်လိုက်ကြတယ်လို့ တောင်ကိုရီးယားသတင်းတွေမှာ ဖော်ပြကြပါတယ်။
တောင်ကိုရီးယားဂျာနယ်လစ်တွေဟာ မြို့တော်ဆိုးလ်ရဲ့တောင်ဘက် ဂွါချီယွန်က ရုံးရှေ့မှာ ယွန်ဆွတ်ယိုလ် ကားပေါ်က ဆင်းလာတဲ့ပုံကို ဖော်ပြခဲ့ကြပြီး အဲဒီရုံးမှာ ၄၈ နာရီကြာ စုံစမ်းစစ်ဆေးခြင်းခံရနိုင်တယ်လို့ ဆိုပါတယ်။ အဲဒီနောက်မှာတော့ ယွန်ဆွတ်ယိုလ်ကို ပြန်လွှတ်ပေးဖို့ ဒါမှမဟုတ် အချိန်ကြာကြာဖမ်းဆီးထိန်းသိမ်းဖို့ ၀ရမ်းထုတ်မယ်လို့လည်း သိရပါတယ်။
အထိန်းသိမ်းမခံရမီ ရိုက်ကူးထားတဲ့ ဗီဒီယိုမှတ်တမ်းမှာ ယွန်ဆွတ်ယိုလ်က သူ့အနေနဲ့ သွေးထွက်သံယိုမှုမှန်သမျှကို ရှောင်ရှားဖို့ဆုံးဖြတ်ခဲ့ပြီး စုံစမ်းစစ်ဆေးခြင်းနဲ့ ဖမ်းဆီးခြင်းဟာ တရားဝင်မှု ရှိ၊မရှိကို မေးခွန်းထုတ်ခဲ့ပါတယ်။
“ ဒီနေ့ ကျတော့်အိမ်ထဲကို သူတို့က မီးသတ်ဆေးဗူးတွေသုံးပြီး ဖောက်ထွင်းဝင်ရောက်လာကြပါတယ်။ CIO ရဲ့ စုံစမ်းစစ်ဆေးခြင်းနဲ့ ဖမ်းဆီးထိန်းသိမ်းမှုဟာ တရားမဝင်ပေမယ့် သွေးထွက်သံယိုမှုတွေမဖြစ်အောင် တုံ့ပြန်ဖို့ ဆုံးဖြတ်ခဲ့ပါတယ်” လို့ ယွန် က အဲဒီဗီဒီယိုထဲမှာ ပြောထားခဲ့တာဖြစ်ပါတယ်။
ဗုဒ္ဓဟူးနေ့အစောပိုင်းက ဖြစ်စဉ်မှာ ယွန်ဆွတ်ယိုလ်ကို ဖမ်းဆီးဖို့ ကြိုးစားနေတဲ့ ရဲတပ်ဖွဲ့ဝင်တွေနဲ့ သူ့ကို အားပေးထောက်ခံသူတွေကြား ပြဿနာအချို့လည်း ရှိခဲ့ပါတယ်။ ထောက်ခံသူတွေက ယွန်ဆွတ်ယိုလ်ရဲ့ အခြေအနေနဲ့ 2020 ရွေးကောက်ပွဲမှာ မဲလိမ်လည်မှုရှိခဲ့တယ်လို့ စွပ်စွဲခံထားရတဲ့ အမေရိကန်ရွေးကောက်ခံ သမ္မတဒေါ်နယ်ထရန့်အနေအထားနဲ့ နှိုင်းယှဉ်ပြခဲ့ကြပါတယ်။
ယွန်ရဲ့ရှေ့နေတွေကတော့ ဖမ်း၀ရမ်းက တရားမဝင်ဘူးလို့ ဆိုပါတယ်။ တရားရုံးဟာ မှားယွင်းတဲ့ တရားစီးရင်မှုမျိုးကို ချမှတ်ခဲ့တာဖြစ်ပြီး စုံစမ်းစစ်ဆေးဖို့ ဖွဲ့စည်းထားတဲ့အဖွဲ့အစည်းဟာ လုပ်ပိုင်ခွင့်မရှိတဲ့ အဖွဲ့အစည်းလို့ ရှေ့နေတွေက ပြောပါတယ်။ ဒီဇင်ဘာလ 3 ရက်နေ့က စစ်အုပ်ချုပ်ရေးကြေညာခဲ့တဲ့နောက်ပိုင်း တောင်ကိုရီးယားနိုင်ငံမှာ မကြုံစဖူးနိုင်ငံရေးမတည်ငြိမ်မှုတွေဖြစ်ပေါ်ခဲ့ရပြီး အဲဒီဖြစ်စဉ်တွေမှာ အပြစ်ရှိတဲ့ ယွန်ဆွတ်ယိုလ်ကို စွပ်စွဲပြစ်တင်ဖို့ လွှတ်တော်အမတ်တွေက မဲခွဲဆုံးဖြတ်ခဲ့ကြတာဖြစ်ပါတယ်။