၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ နိုဝင်ဘာလ (၃) ရက်၊ ဘန်ကောက်။
ထိုင်းနိုင်ငံသည် ဟားမတ်စ်က ဖမ်းဆီးထားသည့် ထိုင်းဓားစာခံများ လွတ်မြောက်ရေးအတွက် အီရန်နှင့် အခြားနိုင်ငံများနှင့် ဆွေးနွေးနေသည်။ ဟားမတ်စ်က ပြန်ပေးဆွဲသွားသူ ၂၄၀ ကျော်ရှိသည့်အနက် ထိုင်းနိုင်ငံသား ၂၃ ဦးထက်မနည်းပါဝင်သည်။ ထိုင်းနိုင်ငံသည် ပါလက်စတိုင်းရှိ ဟားမတ်စ်အဖွဲ့နှင့် အဆက်အသွယ်ပြုလုပ်နိုင်သည့် အီရန်နှင့် အခြား အဆက်အသွယ်ရှိနေသည့် ဒေသဆိုင်ရာ အစိုးရများနှင့် ထိုင်းဓားစာခံ နှစ်ဒါဇင်နီးပါးကို ဘေးကင်းစွာ လွှတ်ပေးရန် ကြိုးစားနေကြောင်း ထိုင်းနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးက သောကြာနေ့တွင် ပြောကြားခဲ့သည်။
ယခုသီတင်းပတ်အစောပိုင်းတွင် အရှေ့အလယ်ပိုင်းရှိ ထိုင်းနိုင်ငံ၏ ထိပ်တန်းသံတမန် ပရန်ပရီး ဘာဟစ်ဒ နုကာရ (Parnpree Bahiddha-Nukara) က အီရန်သည် ဟားမတ်စ်တို့နှင့် နီးစပ်မှုရှိပြီး စေ့စပ်ညှိနှိုင်းမှုများတွင် အကူအညီပေးရန် ကတိပြုထားကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။
အစ္စရေးနိုင်ငံ၏ ၇၅ နှစ်တာသမိုင်းတစ်လျှောက် အသေအပျောက် အဆိုးရွားဆုံးနေ့တွင် အောက်တိုဘာ ၇ ရက်က ဟားမတ်စ်က အစ္စရေးကို တိုက်ခိုက်ခဲ့မှုအတွင်း လူပေါင်း ၁၄၀၀ ခန့်သေဆုံးခဲ့ပြီးထိုအထဲတွင် ထိုင်းနိုင်ငံသား အနည်းဆုံး ၂၃ ဦးထက်မနည်း သေဆုံးခဲ့သည်။
ကာတာ၊ အီရန်နှင့် အီဂျစ်တို့သည် ဓားစာခံများကို ဟားမတ်စ်က ချက်ချင်းပြန်လွှတ်ပေးရန် ထိုင်းနိုင်ငံ၏ တောင်းဆိုမှုကို ပေးပို့ရန် သဘောတူညီခဲ့ကြောင်း ထိုင်းနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာနက ပြောကြားခဲ့သည်။
“သူတို့က ဟားမတ်စ်တွေကို ပြောပြစေချင်တယ်၊ အကြောင်းကတော့ ဟားမတ်စ်တွေက စိုက်ပျိုးရေးလုပ်သားတွေပဲဆိုတာ မသိမှာကို စိုးရိမ်လို့ပါ” ဟု ပရန်ပရီး(Pranpree) က သတင်းစာရှင်းလင်းပွဲတွင် ပြောကြားခဲ့သည်။ ထိုင်းအလုပ်သမား ၃၀၀၀၀ ခန့်သည် အစ္စရေးတွင် အဓိကအားဖြင့် လယ်ယာကဏ္ဍတွင် အလုပ်လုပ်ကြပြီး ၎င်းတို့ထဲမှ ၇၂၀၀ ခန့်ကို နေရပ်ပြန်ပို့ခဲ့ကြောင်း နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာနမှ သိရသည်။ ဟားမတ်စ်ကို ထောက်ခံကြောင်း အီရန်က ပြောကြားခဲ့သော်လည်း ပြီးခဲ့သည့်လက အစ္စရေးကို စစ်သွေးကြွများ၏ တိုက်ခိုက်မှုတွင် မည်သည့်အခန်းကဏ္ဍမှ ပါဝင်ခဲ့ခြင်း မရှိပေ။
အယ်ဒီတာမှတ်ချက်။
ဟားမတ်စ်တို့က ထိုင်းလူမျိုးများသည် စိုက်ပျိုးရေးလုပ်သားများ ဖြစ်ကြောင်း သိရှိပြီး ရည်ရွယ်ချက်ရှိရှိနှင့် ဖမ်းဆီးသွားပုံရသည်ဟု ဆိုပါသည်။ အဘယ်ကြောင့်ဆိုသော် အစ္စရေးတို့က ထိုင်းလူမျိုးများကို ပါလက်စတိုင်းနိုင်ငံသားများနေရာတွင် အစားထိုး အသုံးပြုခဲ့သည့်အတွက် ပါလက်စတိုင်းများ အလုပ်လက်မဲ့ ဖြစ်ရသည်ဟု ယုံကြည်ပုံရသည်ဟု ဒေသခံသတင်းရင်းမြစ်များက ဆိုပါသည်။