++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
အစ္စရေးနှင့် ဟားမတ်စ်ခေါင်းဆောင်များကို ဖမ်းဝရမ်းထုတ်ရန်အတွက် ကမ္ဘာ့ထိပ်တန်းစစ်ရာဇဝတ်တရားရုံးမှ အစိုးရရှေ့နေချုပ်၏ တောင်းဆိုမှုကို အစ္စရေး၏ အဓိကမဟာမိတ်များက ထောက်ခံခဲ့ပြီး အစ္စရေးသည် မကျဆုံးစေရန် အင်္ဂါနေ့တွင် အစ္စရေးက ကြိုးပမ်းခဲ့သည်။ ဘယ်လ်ဂျီယံ၊ စလိုဗေးနီးယားနှင့် ပြင်သစ်တို့က အစ္စရေးဝန်ကြီးချုပ် ဘင်ဂျမင်နေတန်ယာဟု၊ ၎င်း၏ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးနှင့် ဂါဇာကမ်းမြောင်ဒေသရှိ ဟားမတ်စ်ခေါင်းဆောင် သုံးဦးကို စစ်ရာဇဝတ်မှုများနှင့် လူသားမျိုးနွယ်အပေါ် ကျူးလွန်သည့် ရာဇဝတ်မှုများဖြင့် စွပ်စွဲခဲ့သော နိုင်ငံတကာရာဇဝတ်တရားရုံး အစိုးရရှေ့နေ ကာရင်ခန်း (Karim Khan) ၏ ဆုံးဖြတ်ချက်ကို ထောက်ခံကြောင်း တနင်္လာနေ့တွင် ပြောကြားခဲ့သည်။
မကြာမီအချိန်အတွင်း မည်သူမျှ ဖမ်းဆီးခံရခြင်းမျိုးနှင့် ရင်ဆိုင်မနေရသော်လည်း ဂါဇာစစ်ပွဲနှင့် ပတ်သက်၍ ၎င်း၏ အနီးကပ်ဆုံး မဟာမိတ်များပင်မှ ဝေဖန်မှုများ ကြီးထွားလာနေသည့်အချိန်တွင် အစ္စရေး၏ ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ အထီးကျန်မှုကို ပိုမိုနက်ရှိုင်းစေကြောင်း ကြေညာချက်က ထုတ်ဖော်ခဲ့သည်။ ဥရောပသမဂ္ဂသုံးနိုင်ငံမှ ဖမ်းဝရမ်းများအတွက် ထောက်ခံမှုသည် အနောက်အုပ်စု၏ အစ္စရေးသို့ ချဉ်းကပ်မှုတွင် သဘောထားကွဲလွဲမှုများကို သိသာထင်ရှားစေခဲ့သည်။
အစ္စရေးနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး အစ္စရေးကဒ်ဇ် (Israel Katz) သည် အင်္ဂါနေ့တွင် ပြင်သစ်နိုင်ငံသို့ သွားရောက်တုံ့ပြန်ခဲ့သည်။ ၎င်းက အစည်းအဝေးများတွင် ဖမ်းဝရမ်းများကို နိုင်ငံများက မည်ကဲ့သို့ လုပ်ဆောင်မည်ဆိုသည်နှင့် နောက်ဆုံးတွင် ဝရမ်းကို ထုတ်ပြန်ခဲ့ပါက ထိုအချက်သည်အစ္စရေးခေါင်းဆောင်များကို ခြိမ်းခြောက်နိုင်မလားဟု ဆွေးနွေးမေးမြန်းခဲ့သည်။
ဤဖမ်းဝရမ်းထုတ်မည့်ကိစ္စတွင် အစ္စရေးကို ထိပ်တန်းမဟာမိတ်ဖြစ်သော အမေရိကန်နှင့် အခြားအနောက်နိုင်ငံများ၏ ထောက်ခံမှု ရှိနေသေးသည်။ သို့သော် ၎င်းတို့သည် တရားရုံးအဖွဲ့ဝင်မဟုတ်သောကြောင့် အစ္စရေးကိုယ်တိုင်က တရားရုံးအဖွဲ့ဝင်မဟုတ်သောကြောင့် တရားစွဲခံရမည့်အန္တရာယ်နှင့် ချက်ချင်းမကြုံရသော်လည်း နေတန်ယာဟုနှင့် အစ္စရေးကာကွယ်ရေးဝန်ကြီး ယိုအာ့ဖ်ဂါလန့် (Yoav Gallant) တို့အတွက် နိုင်ငံတကာခရီးသွားလာမှုကို ရှုပ်ထွေးခက်ခဲသွားစေနိုင်သည်။
အစိုးရရှေ့နေသည် ဟားမတ်စ်ခေါင်းဆောင် ယာဟာဆင်ဝါ၊ မိုဟာမက် ဒေ့ဖ် (Mohammed Deif) နှင့် အစ္စမေးလ်ဟန်နီယာ (Ismail Haniyeh) တို့အတွက် ဝရမ်းကိုလည်း တောင်းခံခဲ့သည်။ ဟားမတ်စ်ကို အနောက်အုပ်စုက နိုင်ငံတကာ အကြမ်းဖက်အဖွဲ့အဖြစ် သတ်မှတ်ပြီးသား ဖြစ်သည်။ ဆင်ဝါနှင့် ဒေ့ဖ်တို့သည် ဂါဇာတွင် ပုန်းအောင်းနေကြသည်ဟု ယူဆရသည်။ သို့သော် အစ္စလာမ္မစ် စစ်သွေးကြွအဖွဲ့၏ ထိပ်တန်းခေါင်းဆောင် ဟန်နီယာသည် ကာတာတွင် အခြေစိုက်ပြီး ဒေသအနှံ့ မကြာခဏ ခရီးထွက် သွားလာလေ့ရှိသည်။ အစ္စရေးကဲ့သို့ ကာတာနိုင်ငံသည် ICC အဖွဲ့ဝင်မဟုတ်ပေ။
အစိုးရရှေ့နေ၏ ဆုံးဖြတ်ချက်က အစ္စရေးခေါင်းဆောင်များကို ဖိအားပေးဆုပ်ကိုင်လာချိန်တွင် ဒေသတွင်း၌ အကြမ်းဖက်မှုများ ဆက်လက်ဖြစ်ပွားနေကာ သိမ်းပိုက်ထားသော အနောက်ဘက်ကမ်းတွင် အစ္စရေး၏ စီးနင်းတိုက်ခိုက်မှုကြောင့် ဒေသခံ ဆရာဝန်တစ်ဦး အပါအဝင် အနည်းဆုံး ပါလက်စတိုင်း ခုနစ်ဦး သေဆုံးခဲ့ကြောင်း ပါလက်စတိုင်း ကျန်းမာရေး တာဝန်ရှိသူများက ပြောကြားခဲ့သည်။ ဖမ်းဝရမ်းတောင်းခံမှုများနှင့်ပတ်သက်၍ တနင်္လာနေ့ညက ထုတ်ပြန်ချက်တွင် ပြင်သစ်နိုင်ငံသည် နိုင်ငံတကာ ရာဇဝတ်တရားရုံးကို ထောက်ခံကြောင်းနှင့် နိုင်ငံတကာ ရာဇဝတ်တရားရုံး၏ လွတ်လပ်စွာလုပ်ဆောင်နိုင်မှု နှင့် အခြေအနေအရပ်ရပ်တွင် အပြစ်ရှိသူများကို အပြစ်ဒဏ်မှ ကင်းလွတ်ခွင့်ပြုခြင်းတို့ကို တိုက်ဖျက်ရန်လုပ်ဆောင်ခြင်းကို ထောက်ခံကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။
“နိုင်ငံတကာ လူသားချင်းစာနာထောက်ထားမှုဥပဒေကို တင်းတင်းကျပ်ကျပ် လိုက်နာဖို့နဲ့ အထူးသဖြင့် ဂါဇာကမ်းမြှောင်မှာ အရပ်သားတွေ အသက်ဆုံးရှုံးမှုရဲ့ သဘောသဘာဝနဲ့ လူသားချင်းစာနာထောက်ထားမှုအကူအညီတွေ မလုံလောက်မှုတွေနဲ့ ပတ်သက်ပြီး ပြင်သစ်က လပေါင်းများစွာ သတိပေးထားပါတယ်” ဟု ကြီးမားသော ဂျူးအသိုက်အဝန်းရှိသည့် ပြင်သစ်မှ ထုတ်ပြန်ချက်တွင် ဖော်ပြထားသည်။ ပြင်သစ်သည် အစ္စရေးနှင့် ကုန်သွယ်မှုနှင့် သံတမန်ဆက်ဆံရေး နီးကပ်စွာ ဆက်ဆံမှုလည်းရှိသည်
ဟားမတ်စ်ဦးဆောင်သော စစ်သွေးကြွများသည် အစ္စရေးနိုင်ငံအတွင်းသို့ ဖြတ်ကျော်ဝင်ရောက်ကာ အရပ်သားအများစုဖြစ်သည့် လူ ၁၂၀၀ ခန့်ကို သတ်ဖြတ်ကာ ဓားစာခံ ၂၅၀ ခန့်ကို ဓားစာခံအဖြစ် ဖမ်းဆီးခေါ်ဆောင်သွားခဲ့သည့် ဖြစ်ရပ်သည် အောက်တိုဘာ ၇ ရက်က စတင်ဖြစ်ပွားခဲ့သည်။ သုတ်သင်ရှင်းလင်းမှု၊ လူသတ်မှုနှင့် လိင်ပိုင်းဆိုင်ရာ အကြမ်းဖက်မှုများ အပါအဝင် ဟားမတ်စ်ခေါင်းဆောင်များကို လူသားမျိုးနွယ်အပေါ် ကျူးလွန်သည့် ရာဇဝတ်မှုများဟု ခန်းက စွပ်စွဲခဲ့သည်။
အစ္စရေးသည် ပါလက်စတိုင်း ၃၅,၀၀၀ ကျော် သေဆုံးခဲ့သည့်အထိ ထိုးစစ်ဖြင့် တုံ့ပြန်ခဲ့သည်ဟု ဂါဇာကျန်းမာရေးဝန်ကြီးဌာနက ဆိုသည်။ သို့ရာတွင် ၎င်း၏ဖော်ပြထားသည့် သေဆုံးသူအရေအတွက်သည် တိုက်ခိုက်ရေးသမားများနှင့် အရပ်သားများအကြား မခွဲခြားဘဲ ပြောဆိုခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။ စစ်ပွဲသည် ကမ်းရိုးတန်းဒေသရှိ လူဦးရေအများအပြားကို နေရာရွှေ့ပြောင်းစေကာ လူသားချင်း စာနာထောက်ထားမှုဆိုင်ရာ အကျပ်အတည်းကို ဖြစ်ပေါ်စေခဲ့ပြီး ကမ်းရိုးတန်းဒေသရှိ အစိတ်အပိုင်းများကို ငတ်မွတ်ခေါင်းပါးစေခဲ့ကြောင်း ခန်းကဆိုပြီး အစ္စရေးသည် ထိုသို့ငတ်မွတ်ခေါင်းပါစေခြင်းကို “စစ်ပွဲနည်းလမ်း” အဖြစ် အသုံးပြုခဲ့သည်ဟုဆိုသည်။
ဘယ်လ်ဂျီယံနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး ဟက်ဂျာလာဘစ် (Hadja Lahbib) က “ ဂါဇာကမ်းမြောင်ဒေသမှာ ကျူးလွန်ခဲ့တဲ့ ရာဇဝတ်မှုတွေကို ဘယ်ကျူးလွန်သူတွေကိုမဆို အမြင့်ဆုံးအဆင့်မှာ တရားစွဲရမယ်” လို့ ဆိုရှယ်မီဒီယာ ပလက်ဖောင်း X မှာ တနင်္လာနေ့က ပြောကြားခဲ့ပါသည်။
နေတန်ယာဟုနှင့် အခြားအစ္စရေးခေါင်းဆောင်များက အစိုးရရှေ့နေ၏လုပ်ရပ်ကို ဂုဏ်သရေညှိုးငယ်စေပြီး ဂျူးဘာသာ ကိုးကွယ်ယုံကြည်မှုကို ဆန့်ကျင်ခြင်းအဖြစ် ရှုတ်ချခဲ့သည်။ အမေရိကန်သမ္မတ ဂျိုးဘိုင်ဒန်ကလည်း အစိုးရရှေ့နေကို ပြစ်တင်ရှုတ်ချပြီး ဟားမတ်စ်ကို ခုခံကာကွယ်ရန် အစ္စရေးတွင်အခွင့်အရေးရှိသည်ဟု ထောက်ခံခဲ့သည်။ ICC တွင် အဆိုပါကိစ္စရပ်တွင် တရားစီရင်ပိုင်ခွင့်မရှိဟု ဗြိတိန်နိုင်ငံမှ ခေါ်ဆိုခဲ့ပြီး အစ္စရေး၏မဟာမိတ် ချက်သမ္မတနိုင်ငံမှ ခန်း၏ဆုံးဖြတ်ချက်အား “ထိတ်လန့်ပြီး လုံးဝလက်မခံနိုင်” ဟု ပြောဆိုခဲ့သည်။
ဖမ်းဝရမ်းကို ထုတ်ခွင့်ပေးပြီး အမှုကို ဆက်လက်ဆောင်ရွက်ခွင့် ရှိ၊ မရှိ တရားသူကြီး သုံးဦးပါ အဖွဲ့က ဆုံးဖြတ်မည်ဖြစ်သည်။ တရားသူကြီးများသည် ပုံမှန်အားဖြင့် ထိုသို့သော ဆုံးဖြတ်ချက်များချရန် နှစ်လ ကြာသည်။
အဆိုပါ ဖမ်းဝရမ်းသည် အစ္စရေးနှင့် မဟာမိတ်များကြား ဆက်ဆံရေးကို ရှုပ်ထွေးစေနိုင်ကြောင်း ကျွမ်းကျင်သူများက သတိပေးထားသည်။ အစ္စရေး တရားရေးဝန်ကြီးဌာနမှ အကြီးတန်း အရာရှိဟောင်း ယူဗယ် ကာပလင်စကီ (Yuval Kaplinsky) က တရားရုံးတွင် ပါဝင်သည့် နိုင်ငံများသည် ၎င်းတို့ နိုင်ငံသို့လာရောက်လည်ပတ်ပါက နေတန်ယာဟု သို့မဟုတ် ဂဲလန့်ကို ဖမ်းဆီးရန် တာဝန်ရှိကြောင်း ပြောကြားသော်လည်း အဆိုပါ နိုင်ငံအချို့သည် ၎င်းအချက်အား ရှောင်ရှားနိုင်သည့် ဥပဒေဆိုင်ရာ ဟာကွက်များကိုတွေ့ရှိနိုင်သည်ဟု ဆိုသည်။
“ သူတို့က (အဲဒါ) နေတန်ယာဟုကို သူ့ဆီကိုလာလည်တာထက် လန်ဒန်ကို အလည်လာခိုင်းပြီး ကမ္ဘာတစ်ဝှမ်းလုံးက သူ့ကို ဖမ်းဆီးပြီး ပို့ပေးတာကို ရှောင်ရှားနိုင်တယ် ဆိုတာကို ကြည့်ကြစေချင်ပါတယ်” ဟု ကာပလင်စကီ (Kaplinsky) က ပြောကြားခဲ့သည်။ စစ်ပွဲစတင်ကတည်းက သိမ်းပိုက်ထားသော အနောက်ဘက်ကမ်းတွင် အကြမ်းဖက်မှုများလည်း ဖြစ်ပွားခဲ့သည်။
အင်္ဂါနေ့က ဂျနင်း (Jenin) ဒုက္ခသည်စခန်းနှင့် ဂျနင်းနှင့်ကပ်လျက်မြို့သို့ အစ္စရေးက ဝင်ရောက်စီးနင်းမှုအတွင်း ပါလက်စတိုင်း အနည်းဆုံး ခုနစ်ဦး သေဆုံးခဲ့ကြောင်း ပါလက်စတိုင်းကျန်းမာရေးဝန်ကြီးဌာနက ပြောကြားခဲ့သည်။
အစ္စရေးစစ်တပ်က သူတို့တပ်ဖွဲ့ဝင်များသည် စစ်သွေးကြွများကို စစ်ဆင်ရေးတခုအတွင်း တိုက်ခိုက်ခဲ့ကြောင်း ဆိုခဲ့ပြီး ပါလက်စတိုင်း ဂျီဟတ်စစ်သွေးကြွအုပ်စုကလည်း သူတို့၏ တိုက်ခိုက်ရေးသမားများသည် အစ္စရေးတပ်ဖွဲ့များနှင့် တိုက်ပွဲဖြစ်နေကြောင်း ဆိုခဲ့သည်။
သို့သော် ဂျနင်းအစိုးရဆေးရုံ၏ ဒါရိုက်တာ ဝိဆန် အဘူ ဘာကာ (Wissam Abu Baker) ၏အဆိုအရ၊ ဆေးဘက်ဆိုင်ရာစင်တာ၏ ခွဲစိတ်အထူးကု အိုဆာယက်ဒ် ကာမားလ် ဂျာဘာရင်း (Ossayed Kamal Jabareen) သည် သေဆုံးသူများတွင် ပါဝင်သည်။ သူအလုပ်သွားရာ လမ်းမှာ အသတ်ခံခဲ့ရတယ်လို့ အဘူ ဘာကာ (Abu Baker) က ပြောပါသည်။
ဂျနင်းနှင့် ဒုက္ခသည်စခန်းသည် စစ်သွေးကြွများ၏ အဓိကနေရာအဖြစ် ရှုမြင်ကာအစ္စရေးသည် မကြာခဏ ပစ်မှတ်ထား၍ တိုက်ခိုက် စီးနင်းခြင်းကို ခံရသည့်နေရာဖြစ်ပြီး ဂါဇာရှိ ဟားမတ်စ်များနှင့် အစ္စရေး၏ စစ်ပွဲမဖြစ်ပွားမီ အချိန်ကြာမြင့်စွာကတည်းက အစ္စရေး၏ စီးနင်း တိုက်ခိုက်မှုများ၏ ပစ်မှတ်များဖြစ်ခဲ့သည်။ စစ်ပွဲစတင်ချိန်မှစ၍ အနောက်ဘက်ကမ်း (West Bank) တွင် တိုက်ပွဲများအတွင်း ပါလက်စတိုင်း ၅၀၀ နီးပါး သေဆုံးခဲ့ပြီး အများစုမှာ စစ်သွေးကြွများနှင့် အစ္စရေးတပ်ဖွဲ့ဝင်များကို ခဲနှင့်ပစ်ပေါက်ခြင်း၊ ပေါက်ကွဲစေသည့် အရာများနှင့်ပစ်ပေါက်ခြင်းကြောင့်လည်းကောင်း ထိပ်တိုက်ရင်ဆိုင်မှုတွင် မပါဝင်သည့် အခြားသူများသည်လည်း သတ်ဖြတ်ခံခဲ့ရသည်။
အစ္စရေးက စစ်ရေးကြီးထွားလာနေသည့် တိုက်ခိုက်မှုများကို တိုက်ဖျက်ခြေမှုန်းနေသည်ဟု ဆိုခဲ့ပြီး နယ်မြေအတွင်း ပါလက်စတိုင်းများက အစ္စရေးကို တိုက်ခိုက်မှု မြင့်တက်လာနေတာကို ထောက်ပြခဲ့ပါသည်။ ဂါဇာတွင် စစ်ပွဲစတင်ကတည်းက ပါလက်စတိုင်း ၃၀၀၀ ကျော်ကို အစ္စရေးကဖမ်းဆီးခဲ့သည်။
၁၉၆၇ အရှေ့အလယ်ပိုင်းစစ်ပွဲတွင် အစ္စရေးက အနောက်ဘက်ကမ်းကို သိမ်းပိုက်ခဲ့ပြီး နောက်ပိုင်းတွင် ဂျေရုဆလင်အရှေ့ပိုင်းနှင့် ဂါဇာကမ်းမြှောင်သူပိုင်နယ်မြေအဖြစ် ထည့်သွင်းခဲ့သည်။ ၂၀၀၅ ခုနှစ်တွင် အစ္စရေးတပ်ဖွဲ့ဝင်များနှင့် အစ္စရေးမှ အခြေချနေထိုင်သူများကို ဂါဇာမှ ပြန်လည်ရုတ်သိမ်းခဲ့သည်။ ပါလက်စတိုင်းတို့သည် ၎င်းတို့၏ အနာဂတ်လွတ်လပ်သော ပါလက်စတိုင်း နိုင်ငံတော်၏ အစိတ်အပိုင်းတခု တစ်ခုအဖြစ် ထိုနယ်မြေများကို တောင်းဆိုခဲ့ကြသည်။ ထိုမျှော်လင့်ချက်သည် ဂါဇာစစ်ပွဲဖြစ်ပွားပြီးကတည်းက မှိန်ဖျော့သွားခဲ့သည်။
