CNN- ၂၀၂၅ခုနှစ်၊ သြဂုတ်လ ၂၂ရက်
ငြိမ်းချမ်းရေးဆွေးနွေးပွဲများ အရှိန်အဟုန်ဖြင့် ရပ်တန့်နေချိန်တွင် ရုရှားကို ဆန့်ကျင် တိုက်ခိုက်ရန်အတွက် ယူကရိန်းကို ကျိုးကြောင်းဆီလျော်မှုရှိသော ကူညီပေးမှုကို ပေးအပ်မည်ဟု သမ္မတ ဒေါ်နယ်ထရန့် က ကြာသပတေးနေ့တွင် ကမ်းလှမ်းခဲ့သည်။
“ ကျူးကျော်ဝင်ရောက်လာတဲ့ နိုင်ငံကို ပြန်မတိုက်ခိုက်ဘဲ စစ်ပွဲကို အနိုင်ရဖို့က အရမ်းခက်ခဲ ပါတယ်။ ပြန်လည်ထိုးစစ်ဆင်တိုက်ခိုက်ခွင့်မရှိတဲ့ ခံစစ်အားကောင်းတဲ့ အားကစား အဖွဲ့တစ်ဖွဲ့ လိုပါပဲ၊ ဒီလိုအခြေအနေက အနိုင်ရဖို့ အခွင့်အလမ်း မရှိပါဘူး။ ယူကရိန်းနဲ့ ရုရှားတို့မှာလည်း ဒီလိုပါပဲ” ဟု ထရန့်က Truth Social ပို့စ်တွင် ပြောကြားခဲ့သည်။
ဆက်လက်ပြီးထရန့်က “ကောက်ကျစ်ပြီး အရည်အချင်းမရှိသူ ဂျိုးဘိုင်ဒန်က ယူကရိန်းကို ပြန်မတိုက်ရဘူး၊ ခုခံကာကွယ်ရုံပဲ လုပ်ရမယ်၊ အဲဒါက ဘယ်လိုလုပ် အလုပ်ဖြစ်မှာလဲ၊ အဲဒီအချိန်က ငါသာ သမ္မတဖြစ်ခဲ့ရင် ဘယ်တော့မှ ဖြစ်လာမယ့် စစ်ပွဲမဟုတ်ဘူး စစ်ဖြစ်ဖို့ သုညဘဲ ။ စိတ်ဝင်စားစရာ ကောင်းတဲ့အချိန်တွေလာတော့မယ်!!!”ဟုဆိုသည်။
ထရန့် ၏ နှုတ်ထွက်စကားသည် မော်စကိုကို စိတ်အနှောက်အယှက်ဖြစ်စေနိုင်သည် ၎င်း၏မြေပေါ်သို့ ယူကရိန်းတိုက်ခိုက်မှုကို ထောက်ခံအားပေးသည့်မည်သည့်လုပ်ရပ်မဆို အနီရောင်မျဉ်းအဖြစ် မော်စကိုကသတ်မှတ်သည်။ ဘိုင်ဒင် အစိုးရလက်ထက်တွင် ယူကရိန်းသည် ရုရှားနိုင်ငံအတွင်းသို့ တာဝေးပစ် အမေရိကန်လုပ် ဒုံးကျည်များကို ပစ်လွှတ်ခြင်း မပြုရန် ကာလကြာ မူဝါဒချမှတ်ခဲ့သည်။ ၂၀၂၄ ခုနှစ်နို၀င်ဘာလတွင် ထိုမူဝါဒ ပြောင်းလဲသွားပြီးနောက် အမေရိကန်မဟာမိတ်များကဖိအားပေးလာခဲ့ပြီးနောက် ရုရှားသည် ၎င်း၏နျူကလီးယားအယူဝါဒကို မွမ်းမံပြင်ဆင်ကာ နျူကလီးယားအင်အားကြီးနိုင်ငံမှ ပံ့ပိုး ပေးသည့် မည်သည့်တိုက်ခိုက်မှုကို မဆို ပူးတွဲတိုက်ခိုက်မှုအဖြစ် ထည့်သွင်း စဉ်းစားမည် ဟု အတည်ပြုထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။
ရက်အနည်းငယ်အကြာတွင် ရုရှားသည် ၎င်း၏ တာလတ်ပစ် တိုက်ချင်းပစ်ဒုံးကျည်သစ် အိုရက်ရှ်နစ် (Oreshnik) ကို ယူကရိန်းအလယ်ပိုင်း ဒီနင်ပရို(Dnipro) မြို့၌ ပစ်ခတ်ခဲ့သည်။ ရုရှားသည် ယူကရိန်းက သူတို့၏ စွမ်းအင်နှင့် စစ်ဘက်ဆိုင်ရာ အဆောက်အအုံများကို တာဝေးပစ် ဒရုန်းများကို ပုံမှန်တိုက်ခိုက်လေ့ရှိခြင်းကြောင့် ယူကရိန်းအစိုးရကို “အကြမ်းဖက် အစိုးရဖြစ်သည်” ဟု စွပ်စွဲပြောဆိုလေ့ရှိသည်။
ထရန့်က ၂၀၂၄ ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာလတွင် TIME မဂ္ဂဇင်းနှင့် တွေ့ဆုံမေးမြန်းခန်းတွင် ဘိုင်ဒင် ၏ ရုရှားနိုင်ငံတွင်းကို ပစ်ခတ်ရန် ယူကရိန်းအားခွင့်ပြုခဲ့သည့် ဆုံးဖြတ်ချက်ကို ဝေဖန်ခဲ့ပြီးနောက် ယခုအခါသူက ထိုဆုံးဖြတ်ချက်နောက်သို့သူက လိုက်ပါဆုံးဖြတ်လာခြင်းကြောင့် သူ၏သဘောထား သိသိသာသာ ပြောင်းလဲသွားခြင်းကို တွေ့ရသည်။
“ ရုရှားနိုင်ငံထဲကို မိုင်ရာနဲ့ချီတဲ့ ဒုံးကျည်တွေ ပစ်လွှတ်တာကို ကျွန်တော် ပြင်းပြင်းထန်ထန် သဘောမတူပါဘူး။ ဘာကြောင့် ဒီလိုလုပ်တာလဲ” ဟု ထရန့်သည် ရာထူးပြန်ရပြီး မကြာမီ အတွင်း က ပြောကြားခဲ့သည်။ “ ကျွန်တော်တို့က ဒီစစ်ပွဲကို အရှိန်မြှင့်ပြီး ပိုဆိုးအောင် လုပ်နေပါတယ်။ အဲဒါကို ခွင့်မပြုသင့်ပါဘူး။ အခု သူတို့က ဒုံးကျည်တွေတင်မကဘဲ တခြား လက်နက်အမျိုး အစားတွေနဲ့ပါ လုပ်နေတယ်။ အဲဒါက အရမ်းကြီးမားတဲ့ အမှားကြီး၊ အမှားကြီးတစ်ခုလို့ ကျွန်တော်ထင်ပါတယ်” သူသမတပြန်ဖြစ်စကပြောကြားခဲ့သည်။
ရုရှားသမ္မတ ဗလာဒီမာပူတင်နှင့် ယူကရိန်းသမ္မတ ဗလိုဒီမာဇလန်းစကီးတို့ကြားတွင် နှစ်နိုင်ငံတွေ့ဆုံမှုပြုလုပ်မည့် အစီအစဉ်နှင့်ပတ်သက်၍ အိမ်ဖြူတော်မှကြိုးစားနေချိန်တွင် ကရင်မလင်နန်းတော်မှ ခေါင်းဆောင်အဆင့်ချင်း တွေ့ဆုံမှုသည် ဖြစ်နိုင်ရန်ဝေး ကွာစွာ ရှိနေကြောင်း နှင့်ပူတင်ကသဘောတူထားခြင်းမရှိသေးကြောင်း သတင်းထွက်လာချိန်တွင် ထရန့်၏ မှတ်ချက်များ ကြာသပတေးနေ့တွင် ထွက်ပေါ်လာခြင်းဖြစ်သည်။
ထို့အပြင် ရုရှားသည် ယူကရိန်းနိုင်ငံကို လေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှုများ ဆက်တိုက်ပြုလုပ်ခဲ့ပြီး လူ ၁၅ ဦးထက်မနည်း ဒဏ်ရာရရှိခဲ့သော အမေရိကန်ပိုင် ကုန်ထုတ်ကုမ္ပဏီကို တိုက်ခိုက်ခြင်း အပါအဝင် ယူကရိန်းနိုင်ငံကို ညတွင်းချင်း လေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှုများ ပြုလုပ်ခဲ့သည်။

ထိုသို့ဖြစ်ပြီးအချိန်တိုအတွင်း ထရန့်သည် Truth Socialတွင် ပို့စ်တင်ခဲ့ပြီး ထိုပို့စ်တွင် ၁၉၅၉ ခုနှစ် ဆိုဗီယက်ခေတ် ရုရှားဖိအားပေးမှုကို အမေရိကန်က ဆန့်ကျင်ရပ်တည်သည့် သင်္ကေတတစ်ခု ဖြစ်လာခဲ့သည့် ဆိုဗီယက်ဝန်ကြီးချုပ် နစ်ကီတာခရူးရှော့ဗ် (Nikita Khrushchev) နှင့် ထိုစဉ်က ဒုသမ္မတ ရစ်ချတ်နင်ကဆင်တို့ ထိပ်တိုက်တွေ့နေသည့် ရိုက်ကူးခဲ့သော ပုံနေရာတွင် ထရန့်နှင့် ပူတင် တွေ့ဆုံနေသည့် ပုံကိုတင်ခဲ့သည်။

ယူကရိန်းတပ်ဖွဲ့ဝင်တစ်ဦးသည် ယူကရိန်းနိုင်ငံ ဇာဖိုးရီးဇား(Zaporizhzhia) ဒေသရှိ ရှေ့တန်းစစ်မျက်နှာတစ်ခုအနီးတွင် ရုရှားတပ်ဖွဲ့များဆီသို့ မောင်းသူမဲ့ ဟောဝစ်ဇာအမြောက်နှင့်ပစ်ခတ်ခဲ့သည်။ Maksym Kishka/Reuters (ဓာတ်ပုံ)