နိုဝင်ဘာလ (၁၄) ရက်။
ရီပတ်ဘလစ်ကန်ပါတီသည် အမေရိကန် သမ္မတရွေးကောက်ပွဲနှင့် တွဲဖက်ကျင်းပသည့် အထက်လွှတ်တော်နှင့် အောက်လွှတ်တော် ရွေးကောက်ပွဲများတွင် အများစု အနိုင်ရသွား ပြီဖြစ်သည်။ ရလဒ်အနေဖြင့် ရီပတ်ဘလီကန်ပါတီသည် ရွေးကောက်ခံသမ္မတ ထရန့်လက်ထက်တွင် သီးသန့်အာဏာရရှိမည်ဖြစ်ပြီး လက်ယာယိမ်းများ လွှမ်းမိုးသည့်ခေတ်သစ်ကို အမေရိကန်နိုင်ငံရေးက ဦးတည်တော့မည် ဖြစ်သည်။
ရွေးကောက်ခံသမ္မတသည် ကြီးမားသည့် အခွန်လျော့ချမှု၊ ပြင်းထန်သည့် လူဝင်မှုကြီးကြပ်ရေးဖြိုခွင်းမှု အပါအဝင် ပြည်တွင်းနှင့် နိုင်ငံတကာ မူဝါဒများ အပြောင်းအလဲ အပါအဝင် ပြောင်းလဲနိုင်သည့် မူဝါဒများကို အနှောက်အယှက်မရှိဘဘဲ ပြဋ္ဌာန်းဖို့ လမ်းကြောင်း ရရှိသွားပြီ ဖြစ်သည်။
ကွန်ဂရက်လွှတ်တော်နှစ်ရပ်စလုံးကို ရီပတ်ဘလီကန်များက ထိန်းချုပ်ထားနိုင်ခြင်းက သမ္မတထရန့်သည် သူ့တွင် အကန့်အသတ်မရှိသော အာဏာရှိသည်ဟု ယုံကြည်ထားပြီး ၎င်းသည် ပြီးခဲ့သည့် နွေရာသီတွင် တရားရုံးချုပ်၏ စီရင်ချက်များကို ၎င်ရာထူးရသည်နှင့် ကင်းလွတ်ခွင့်ပေးခြင်းကို တရားဝင်လုပ်ဆောင်နိုင်ပြီဖြစ်သည်။
သမ္မတထရန့်သည် တရားရုံးချုပ်ရှိ အကြီးတန်းတရားသူကြီးများကို အစားထိုးရန် အခွင့်အရေးရှိပြီး ၎င်း၏ပထမသက်တမ်းအတွင်း ကွန်ဆာဗေးတစ်အများစုသည် ရာစုနှစ်အလယ်ပိုင်းအထိ ဆက်လက်တည်ရှိနေနိုင်သည်။
သမ္မတထရန့်သည် ၎င်း၏ အစိုးရအဖွဲ့ဝင်များနှင့် အိမ်ဖြူတော် အကြီးတန်း အရာရှိများ၏ စာရင်းကို ကြေညာခဲ့ပြီး အများစုမှာ ၎င်းကို အခိုင်အမာ ထောက်ခံသူများဖြင့် ဖွဲ့စည်းထားသည်။ ၎င်း၏ ဒုတိယသက်တမ်းတွင် ထရန့်သည် ၎င်း၏ပထမသက်တမ်းအတွင်း ၎င်း၏အစီအစဥ်များပေါ်တွင် ကန့်သတ်ခဲ့သော အတွေ့အကြုံရင့်ကျက်သည့် ဗျူရိုကရက်များ၏ အကန့်အသတ်အနည်းငယ်နှင့်သာ ရင်ဆိုင်ရဖွယ်ရှိသည်။
ထရန့်၏ “အမေရိကန်ကို တစ်ဖန် ကြီးကြယ်ခမ်းနားသောနိုင်ငံဖြစ်အောင်လုပ်မည်” အစီအစဉ်ကို အကောင်ထည်ဖော်နိုင်စေရန် သမတသက်တမ်းပထမရက် ၁၀၀ တွင် ပြင်းထန်သော အစီအစဉ်များ ပြုလုပ်မည်ဖြစ်ကြောင်း ထရန့်က မဲဆွယ်စဉ်က ကတိပြုထားသည်။ မဲဆွဲစဉ်က ၎င်းသည် ကုန်ဈေးနှုန်း ကြီးမြင့်မှုနှင့် တရားမဝင် လူဝင်မှုကြီးကြပ်ရေးဆိုင်ရာ စိုးရိမ်မှုများကို အသားပေးပြောကြားခဲ့သည်။
လက်ရှိခန့်မှန်းချက်များအရ ရီပတ်ဘလစ်ကန်များသည် အထက်လွှတ်တော်တွင် ထိုင်ခုံ ၅၂ နေရာ ရရှိမည်ဖြစ်သည်။ သို့သော် filibuster ကို ရှောင်နိုင်ရန် လိုအပ်သော နေရာ ၆၀ ကိုတော့ မရရှိခဲ့ပေ။ (မှတ်ချက်။ filibuster ဆိုသည်မှာ လွှတ်တော်အတွင်း ဆုံးဖြတ်ချက်မချနိုင်ရန် လွှတ်တော်အမတ်များက တယောက်ပြီးတယောက် မိန့်ခွန်းများပြောပြီး အနှောက်အယှက်ပေးသည့် လုပ်ငန်းစဉ်ဖြစ်သည်။)
အောက်လွှတ်တော်ရှိ ရီပတ်ဘလီကန်အများစုနေရာရရှိခြင်းသည် အောက်လွှတ်တော်ဥက္ကဋ္ဌ ဂျွန်ဆင်အတွက် အောင်ပွဲဖြစ်သည်။ ဂျွန်ဆင်သည် လွန်ခဲ့သည့်နှစ်အတွင်း အောက်လွှတ်တော်ကို ထိန်းချုပ်ရန် ရုန်းကန်ခဲ့ရသည်။ အောက်လွှတ်တော်ရှိ ရီပတ်ဘလီကန်များသည် မကြာခဏ ပရမ်းပတာနှင့် ရန်ဖြစ်မှုများတွင် နစ်မွန်းခဲ့ရပြီး အချို့မှာ ထရန့်၏စွက်ဖက်မှုနှင့် ထောက်ခံသူများထံမှ ကျယ်ပြောသော စကားလုံးများဖြင့် ပိုမိုဆိုးရွာရခဲ့သည်။
ယခုအခါ ဒီမိုကရက်တစ်ပါတီသည် ၂၀၂၆ ခုနှစ် ကြားဖြတ်ရွေးကောက်ပွဲအတွက် ပြန်လည်စည်းလုံးညီညွတ်ရန် အဓိက ရင်ဆိုင်နေရသည်။
Source: CNN