အောက်တိုဘာလ (၁၂) ရက်။
အစ္စရေးသည် လက်ဘနွန်မြို့တော် ဘေရွတ်နှင့် နိုင်ငံတောင်ဘက်ရှိ အခြားဒေသများကို အီရန်ကျောထောက်နောက်ခံပြုထားသော ဟစ်ဇ်ဘိုလာအဖွဲ့အား စစ်ပွဲအရှိန်မြှင့် ပြီးကတည်းက မကြုံစဖူး ပြင်းထန်သော အရှိန်အဟုန်ဖြင့် ထိုးနှက်တိုက်ခိုက်လျက်ရှိသည်။
အစ္စရေး၏ တိုက်ခိုက်မှုများသည် လူစုလူဝေးရှိသောနေရာများကို ပစ်မှတ်ထားလေ့ရှိပြီး လူနေအိမ်အဆောက်အအုံများကို မြေပြင်သို့ပြားပြားဝပ်စေကာလူ ၁၄၀၀ ကျော် သေဆုံးစေခဲ့ပြီး အခြားလူ ၁ သန်းကျော် အိုးမဲ့အိမ်မဲ့ဖြစ်စေခဲ့ကြောင်း လက်ဘနွန်အစိုးရက ပြောကြားခဲ့သည်။
အစ္စရေးစစ်တပ်က ဟစ်ဇ်ဘိုလာသည် အရပ်သားများအတွင်း ရည်ရွယ်ချက်ရှိရှိ မြှုပ်နှံနေထိုင်ခဲ့ကြသည်ဟု စွပ်စွဲထားပြီး စစ်သွေးကြွအဖွဲ့အတွက် အခြားအဓိကသော့ချက် လက်နက်သိုလှောင်ရာနေရာများနှင့် အခြေခံအဆောက်အအုံများကို တိုက်ခိုက်ခြေမှုန်းနေသည်ဟု ဆိုသည်။
အစ္စရေးရဲ့ လေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှုအတွင်း လက်ဘနွန်စစ်သား ၂ ဦး သေဆုံးပြီး ၃ ဦး ဒဏ်ရာရခဲ့တယ်လို့ စစ်တပ်က ပြောပါသည်။
လက်ဘနွန်တောင်ပိုင်း ကာဖရာမြို့ရှိ လက်ဘနွန်စစ်တပ်စခန်းတစ်ခုအား အစ္စရေးက တိုက်ခိုက်ခဲ့ရာ စစ်သားနှစ်ဦး သေဆုံးပြီး သုံးဦး ဒဏ်ရာရခဲ့ကြောင်း စစ်တပ်က ပြောကြားခဲ့သည်။
လက်ဘနွန်ဝန်ကြီးချုပ် နာဂျစ် မီကာတီက အစ္စရေး၏ တိုက်ခိုက်မှုအတွက် ရှုတ်ချခဲ့ပြီး “အစ္စရေး၏စစ်ရာဇ၀တ်မှုများ” နှင့်ပတ်သက်၍ နိုင်ငံတကာအသိုင်းအဝိုင်းက နှုတ်ဆိတ်နေခြင်းကို ဝေဖန်ပြောဆိုခဲ့သည်။
“လက်ဘနွန်အပေါ် ဆက်လက်ကျူးလွန်နေတဲ့ အစ္စရေးရဲ့ရာဇ၀တ်မှုတွေက ဒီနေ့ တိုင်းပြည်ကို ကာကွယ်ဖို့နဲ့ ပြည်သူတွေကို ကာကွယ်ဖို့ အမျိုးသားရေးတာဝန်ကို ထမ်းဆောင်နေတဲ့ ရဲရင့်တဲ့ စစ်သည်တွေလဲလက်မရှောင်ဘဲ သတ်ဖြတ်ခဲ့တဲ့ အစ္စရေးရဲ့ ရာဇ၀တ်မှုတွေကို နှုတ်ဆိတ်နေတဲ့ နိုင်ငံတကာအသိုင်းအဝိုင်းရဲ့ တာဝန်ပဲ ဖြစ်ပါတယ်။ ဒီရန်လိုမှုကို အဆုံးသတ်ဖို့ ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ အသိတရားနဲ့ရပ်တည်မှုတစ်ခုလိုပါတယ်” ဟု မီကာတီက X တွင် ပြောကြားခဲ့သည်။
လက်ဘနွန်တောင်ပိုင်းတွင် လှုပ်ရှားနေသော အီရန်ကျောထောက်နောက်ခံပြု အရံလက်နက်ကိုင်အဖွဲ့ဖြစ်သည့် ဟစ်ဇ်ဘိုလာနှင့် အစ္စရေးတို့ စစ်ပွဲဖြစ်ပွားနေချိန်တွင် ၎င်း၏ တိုက်ခိုက်မှုများကြောင့် လက်ဘနွန်စစ်သား သုံးဦးထက်မနည်း သေဆုံးပြီး အခြားငါးဦး ဒဏ်ရာရခဲ့ကြောင်း လက်ဘနွန်အစိုးရက ပြောကြားခဲ့သည်။
နိုင်ငံတကာ၏ ပြစ်တင်ရှုတ်ချမှုများ ကြီးထွားလာသည်နှင့်အမျှ အစ္စရေးက ကုလသမဂ္ဂ ငြိမ်းချမ်းရေး ထိန်းသိမ်းမှုစခန်းကိုတိုက်ခိုက်ခဲ့ခြင်းကို ဝန်ခံခဲ့သည်။
လက်ဘနွန်နိုင်ငံတောင်ပိုင်း နာကာ (Naqoura) ရှိ ကုလသမဂ္ဂ ယာယီတပ်ဖွဲ့ (UNIFIL) ဌာနချုပ်ကို အစ္စရေးက သောကြာနေ့က တိုက်ခိုက်ခဲ့ရာ လက်ဘနွန်ရှိ ဆေးရုံများသို့ ပြောင်းရွှေ့သွားသော ငြိမ်းချမ်းရေး ထိန်းသိမ်းသူနှစ်ဦး ဒဏ်ရာရရှိခဲ့ကြောင်း အစ္စရေးက အသိအမှတ်ပြုခဲ့သည်။
UNIFIL ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ အန်ဒရေရာ တင်နီတီ (Andrea Tenenti) က CNN အား သောကြာနေ့က ပေါက်ကွဲမှုကြောင့် ငြိမ်းချမ်းရေးတပ်ဖွဲဝင်တယောက် ဒဏ်ရာပြင်းထန်စွာ ရခဲ့ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။ ၄၈ နာရီအတွင်း ဒုတိယမြောက် ဌာနချုပ်ကို ဗုံးထိမှန်ခြင်းဖြစ်ပြီး တပ်ဖွဲ့ဝင်၏ ဝမ်းဗိုက်ကိုဗုံးစထိမှန်ခဲ့သည်။
အစ္စရေးကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့က ၎င်း၏စစ်သားများသည် “သူတို့အပေါ် ချက်ခြင်းခြိမ်းခြောက်မှုကို တွေ့ရှိခဲ့ခြင်းကြောင့် “ယင်းခြိမ်းခြောက်မှုကို ပစ်ခတ် တုံ့ပြန်ခဲ့သည်” ဟု သောကြာနေ့က ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။
“အခင်းမဖြစ်ခင် နာရီပိုင်းအလိုမှာ အစ္စရေးကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့ (IDF) က ကုလသမဂ္ဂ ယာယီတပ်ဖွဲ့ UNIFIL ဝန်ထမ်းတွေကို အကာအကွယ် ပေးထားတဲ့ နေရာတွေထဲကို ဝင်ပြီး အဲဒီနေရာမှာ ဆက်နေဖို့ ညွှန်ကြားခဲ့ပါတယ်။ အခင်းဖြစ်ပွားတဲ့ အချိန်မှာပဲ ဒီညွှန်ကြားချက်က ဆက်လက်ရှိနေဖြစ်တယ်” ဟု IDF က ပြောသည်။
အဓိကအကြောင်းအရာ-
ကြာသပတေးနေ့က သီးခြားဖြစ်ရပ်နှစ်ခုတွင် အစ္စရေးတပ်ဖွဲ့ဝင် များက UNIFIL တပ်ဖွဲ့ဝင်နှစ်ဦး ဒဏ်ရာရရှိစေခဲ့သည်ဟု ကုလသမဂ္ဂက စွပ်စွဲပြီးနောက် လက်ဘနွန်တောင်ပိုင်းရှိ ငြိမ်းချမ်းရေးစောင့်တပ်များ၏ လုံခြုံရေးအတွက် စိုးရိမ်မှုများ ကြီးထွားလာနေပြီဖြစ်သည်။
သောကြာနေ့က ထုတ်ပြန်ချက်တစ်ခုတွင် UNIFIL ၏ ပြောကြားချက်အရ အစ္စရေးနိုင်ငံ အနောက်တောင်ပိုင်း လက်ဘိုနက် (Labbouneh) ရွာရှိ အပြာရောင်လိုင်း (Blue Line) အနီးရှိ ကုလသမဂ္ဂ တည်နေရာကို အကာအကွယ်ပေးသည့် ကွန်ကရစ်တံတိုင်းအချို့ကို အစ္စရေး သံချပ်ကာတစ်စီးက တွန်းထိုး ဖြိုချခဲ့ပြီးနောက် ကုလသမဂ္ဂ ၏ အဝန်းအဝိုင်းထဲသို့ ဝင်ရောက်ခဲ့သည်။ ”
X ၏ထုတ်ပြန်ချက်တွင် IDF မှ “ လက်ဘနွန်တောင်ပိုင်းရှိ ဟစ်ဘိုလာတို့ ကိုတိုက်ခိုက်ရာတွင် မရည်ရွယ်ဘဲ ငြိမ်းချမ်းရေးစောင့်တပ်နှစ်ဦးကို ထိခိုက်ဒဏ်ရာရမှု ဖြစ်စေခဲ့သည်” ဟု အသိပေးထားကြောင်းပြောကြားခဲ့သည်။
ကုလသမဂ္ဂတပ်ဖွဲ့ဝင်များ ဒဏ်ရာရရှိမှုအပေါ် ပြင်သစ်နှင့် အိုင်ယာလန်တို့အပါအဝင် နိုင်ငံတကာ၏ ရှုတ်ချမှုကို ခံခဲ့ရပြီး လက်ဘနွန် ငြိမ်းချမ်းရေးထိန်းသိမ်းမှုတွင် ၎င်းတို့၏ အမျိုးသားတပ်များလည်း ပါ၀င်နေပါသည်။ သောကြာနေ့တွင် ပြင်သစ်နိုင်ငံခြားရေး ဝန်ကြီးဌာနသည် ပါရီမြို့ဆိုင်ရာ အစ္စရေးသံအမတ်အား အဆိုပါကိစ္စနှင့် ပတ်သက်၍ ဆင့်ခေါ်ခဲ့သည်။
ဓာတ်ပုံ။
အစ္စရေး၏ လေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှု ရက်အတန်ကြာပြီးနောက် လက်ဘနွန်တွင် အပျက်အစီးများ
