နောက်ဆုံးတင်ဆက်ထားသည်မှာ 2025 ခုနှစ်၊ ဇွန်လ 29 ရက်

နိုင်ငံတကာသတင်း

နိုင်ငံတကာသတင်း ဟားမတ်စ်-အစ္စရေးစစ်ပွဲ အမေရိကန် အရှေ့အလယ်ပိုင်း ဥရောပ

အစ္စရေးနိုင်ငံအပေါ် စုံစမ်းစစ်ဆေးမှုတွေနဲ့ ပတ်သက်ပြီး နိုင်ငံတကာ ရာဇ၀တ်ခုံရုံး တရားသူကြီးများကို အမေရိကန်က ဒဏ်ခတ်ပိတ်ဆို့လိုက်သည်။

ဂါဇာကမ်းမြောင်နှင့် အနောက်ဘက်ကမ်းတွင် အစ္စရေးစစ်ရာဇ၀တ်မှုများအတွက် ခုံရုံး၏ စုံစမ်းစစ်ဆေးမှုကို တုံ့ပြန်သည့်အနေဖြင့် အမေရိကန်တွင်ရှိ တရားသူကြီးလေးဦး ပိုင်ဆိုင်သော ပိုင်ဆိုင်မှုများကို သိမ်းဆည်းသွားမည်ဖြစ်ကြောင်း နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာနက ပြောကြားခဲ့သည်။

ဇွန်လ (၆) ရက်။

ဂါဇာကမ်းမြောင်ဒေသနှင့် အနောက်ဘက်ကမ်းတွင် အစ္စရေး၏ စစ်ရာဇ၀တ်မှုများနှင့် ပတ်သက်ပြီး ခုံရုံးက စုံစမ်းစစ်ဆေးမှုများ ပြုလုပ်နေသည့် ICC တရားရုံးမှ တရားသူကြီးလေးဦးကို အမေရိကန်က ပိတ်ဆို့အရေးယူမှုများ လုပ်ဆောင်နေပါသည်။

ဘီနင်၊ ပီရူး၊ စလိုဗေးနီးယားနှင့် ယူဂန်ဒါနိုင်ငံတို့မှ လာသော ICC တရားသူကြီးများ၏ ပိုင်ဆိုင်မှုများကို သိမ်းဆည်းသွားမည်ဖြစ်ကြောင်း အမေရိကန်နိုင်ငံခြားရေးဌာနက ကြာသပတေးနေ့တွင် ပြောကြားခဲ့သည်။ အဆိုပါ လုပ်ရပ်သည် အစ္စရေးနှင့် အမေရိကန်တို့ အပေါ် စုံစမ်းစစ်ဆေးမှုများ ပြုလုပ်ခဲ့သော ICC နှင့် ၎င်း၏ အရာရှိများအား အပြစ်ပေး အရေးယူရန် အစိုးရအဖွဲ့က လုပ်ဆောင်သော နောက်ဆုံးခြေလှမ်း ဖြစ်သည်။

“ ICC တရားသူကြီးများအနေဖြင့် ဤပုဂ္ဂိုလ်လေးဦးသည် အမေရိကန် သို့မဟုတ် ကျွန်ုပ်တို့၏ ရင်းနှီးသောမဟာမိတ် အစ္စရေးကို ပစ်မှတ်ထား၍ ICC ၏တရားမဝင်နှင့် အခြေအမြစ်မရှိသော လုပ်ရပ်များတွင် တက်ကြွစွာ ပါဝင်ဆောင်ရွက်လျက်ရှိသည်” ဟု နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး မာကိုရိုဘီယိုက ကြေညာချက် ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

“ ICC ဟာ နိုင်ငံရေးအရ လွဲမှားတဲ့ စွပ်စွဲချက်တွေနဲ့ အမေရိကန်နဲ့ ကျွန်တော်တို့ရဲ့ မဟာမိတ်တွေရဲ့ နိုင်ငံသားတွေကို စုံစမ်းစစ်ဆေးဖို့ စွဲချက်တင်ကာ တရားစွဲဆိုဖို့ လွတ်လပ်စွာ ဆုံးဖြတ်ပိုင်ခွင့်ကို လွဲမှားစွာ လုပ်ဆောင်နေပါတယ်” ဟု ရူဘီယိုက ပြောကြားခဲ့သည်။ “ဒီအန္တရာယ်ရှိတဲ့ ပြောဆိုမှုနဲ့ အာဏာအလွဲသုံးစားလုပ်မှုက အစ္စရေးအပါအဝင် အမေရိကန်နဲ့ ကျွန်တော်တို့ရဲ့ မဟာမိတ်တွေရဲ့ အချုပ်အခြာအာဏာနဲ့ အမျိုးသားလုံခြုံရေးကို ထိပါးစေပါတယ်။

ဖေဖော်ဝါရီလတွင်၊ ဟိတ်ဂ် (The Hague) အခြေစိုက်တရားရုံး၏ရှေ့နေချုပ် ကာရင်ခန်း(Karim Khan) သည် ဝါရှင်တန်၏ “ အထူးသတ်မှတ်ထားသောနိုင်ငံသားများနှင့် ပိတ်ဆို့ခံထားရသူများ” စာရင်းတွင် ထည့်သွင်းခံခဲ့ရပြီး ၎င်းအား အမေရိကန်များနှင့် စီးပွားရေးလုပ်ကိုင်ခြင်းမှ တားမြစ်ခဲ့ပြီး အမေရိကန်နိုင်ငံတွင်းသို့ ခန်း( Khan) ဝင်ရောက်မှု အပေါ် ကန့်သတ်ချက်များထားရှိခဲ့သည်။ ပြီးခဲ့သည့်လတွင် ခန်းအား လိင်ပိုင်းဆိုင်ရာ ကျူးလွန်မှု စွပ်စွဲချက်ကြောင့် စုံစမ်းစစ်ဆေးမှုကို ဆိုင်းငံ့ခဲ့ပြီး မိမိအလုပ်မှ ခေတ္တအနားယူ ထားသည်။

အစိုးရမှ ကြေငြာပြီး မိနစ်ပိုင်းအတွင်း အိုင်စီစီတရားရုံးက ၎င်း၏ လုပ်ရပ်ကို ရှုတ်ချခဲ့သည်။ “ဒီအစီအမံတွေဟာ နိုင်ငံတကာ တရားရေးအဖွဲ့အစည်းရဲ့ လွတ်လပ်မှုကို ပျက်ပြားအောင် ကြိုးပမ်းမှုပါပဲ” ဟု ICC ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ ဖာဒီ အယ် အဗ္ဗဒါလာ (Fadi El Abdallah) က ထုတ်ပြန်ချက်တွင် ဖော်ပြခဲ့သည်။

ပိတ်ဆို့အရေးယူမှုအသစ်တွင် အနောက်အာဖရိကနိုင်ငံ ဘီနင်း (Benin) မှ ICC တရားသူကြီး ရိမ်နီ အယ်လာပင်နီ ဂန်ဆိုဥ (Reine Alapini-Gansou) ကို ပစ်မှတ်ထားခဲ့သည်။ ပြီးခဲ့သည့် နှစ်တွင် အစ္စရေးဝန်ကြီးချုပ် ဘင်ဂျမင်နေတင်ရာဟု ကို ဖမ်းဝရမ်းထုတ်ခဲ့သော တရားစီရင်မှုအကြို တရားသူကြီးများ၏ လုပ်ငန်းတစ်ပိုင်းဖြစ်သည်။ သူမသည် ၂၀၂၁ ခုနှစ်တွင် ပါလက်စတိုင်း နယ်မြေများရှိ အစ္စရေးရာဇ၀တ်မှုများအတွက် စုံစမ်းစစ်ဆေးမှုကို ဆောင်ရွက်ရန် ခွင့်ပြုချက်အပေါ်တွင် မူတည်ပြီး သူမ၏တာဝန်ကို ထမ်းဆောင်ခဲ့သည်။

အသက် ၆၉ နှစ်အရွယ်ရှိ သူမသည် ရုရှားသမ္မတ ဗလာဒီမာပူတင်အား ၂၀၂၃ ခုနှစ်တွင် ဖမ်းဝရမ်းထုတ်ခဲ့သော တရားသူကြီးအဖွဲ့၏ အစိတ်အပိုင်းတစ်ခုအဖြစ်လည်း ပါဝင်ခဲ့သည်။ ပြီးခဲ့သောနှစ်တွင် မော်စကိုရှိ တရားရုံးတစ်ရုံးက သူမအား ဖမ်းဝရမ်းထုတ်ခဲ့သည်။

စလိုဗေးနီးယားနိုင်ငံမှ ဘက်တီ ဟိုလာ (Beti Hohler) သည် ၂၀၂၃ ခုနှစ်တွင် တရားသူကြီးတစ်ဦးအဖြစ် ရွေးကောက်တင်မြှောက်ခံခဲ့ရသည်။ သူမသည် ယခင်က တရားရုံးရှိ အစိုးရတရားလိုရှေ့နေရုံးတွင် အလုပ်လုပ်ခဲ့ပြီး အစ္စရေးအရာရှိများပါ၀င်သည့် တရားစွဲမှုများတွင် သူမ ပါဝင်ခြင်းကို အစ္စရေးက ကန့်ကွက်ခဲ့သည်။ ဟိုလာသည် ၎င်း၏ အစိုးရရှေ့နေအဖြစ် ရှစ်နှစ်တာကာလအတွင်း ပါလက်စတိုင်းနယ်မြေ စုံစမ်းစစ်ဆေးရေးတွင် မည်သည့်အခါကမျှ ပါဝင်လုပ်ဆောင်ခဲ့ဖူးခြင်း မရှိကြောင်း ပြီးခဲ့သည့်နှစ် ကြေညာချက်တွင် ဖော်ပြထားသည်။

ပီရူးမှ လူ့ဇ် ဒဲလ်ကာမန် အီဘန်နက်ဇ် ကာရန်ဇာ (Luz del Carmen Ibáñez Carranza) နှင့် ယူဂန်ဒါ (Uganda) မှ ဆိုလိုမိုင် ဘလန်ဂီ ဘော့ဆာ (Solomy Balungi Bossa) တို့နှစ်ယောက်လုံး သည် ICC ၏ အယူခံတရားသူကြီးများ ဖြစ်သည်။ အမျိုးသမီးတစ်ဦးစီသည် အစ္စရေးနှင့် ပတ်သက်သည့် အမှုကိစ္စများ စစ်ဆေးလုပ်ဆောင်ခဲ့ကြသည်။

အမေရိကန်နှင့် အစ္စရေးနှစ်နိုင်ငံလုံးသည် ထိုတရားရုံးတရားဝင်မှုကို အသိအမှတ်ပြုထားသည့် နိုင်ငံများမဟုတ်သလို အဖွဲ့ဝင်ထားသူများလည်း မဟုတ်ကြပါ။

၂၀၂၃ခုနှစ် အောက်တိုဘာလတွင် အစ္စရေးကို ဟားမတ်စ်တိုက်ခိုက်မှုအပြီး ဂါဇာတွင် စစ်ရာဇ၀တ်မှုများကျူးလွန်တုံ့ပြန်မှုနှင့် ပတ်သက်၍ တရားရုံးက နေတန်ယာဟုအား ဖမ်းဝရမ်း ထုတ်ထားခြင်းကို အစ္စရေးက အဆိုပါစွပ်စွဲချက်များကို ပြင်းထန်စွာ ငြင်းဆိုထားသည်။

၎င်း၏ ပထမဆုံးသမ္မတသက်တမ်းအတွင်း ထရန့်သည် ICC အား ပိတ်ဆို့အရေးယူမှုများဖြင့် ပစ်မှတ်ထားခဲ့ပြီး အစ္စရေးအပေါ် စုံစမ်းစစ်ဆေးမှုများအပေါ် မကျေနပ်မှုများနှင့် အာဖဂန်နစ္စတန်တွင် အမေရိကန်တပ်များ ကျူးလွန်ခဲ့သည်ဟု စွပ်စွဲခံထားရသော စစ်ရာဇဝတ်မှုများနှင့်ပတ်သက်၍ တိုင်ကြားမှုများတွင်လည်း ပါဝင်ခဲ့သည်။ အဆိုပါ ပိတ်ဆို့မှုများကို သမ္မတဂျိုးဘိုင်ဒင်၏ အစိုးရအဖွဲ့က ၂၀၂၁ ခုနှစ်အစောပိုင်းတွင် ပြန်လည်ရုပ်သိမ်းခဲ့သည်။

တရားရုံးတွင် အမေရိကန်သည် မိမိ နှင့် အစ္စရေး၏ အကျိုးစီးပွားကို ကာကွယ်ရန် ဆက်လက်လုပ်ဆောင်သွားမည်ဖြစ်ကြောင်း ရိုဘီယို က ပြောကြားခဲ့သည်။ “ ကျွန်ုပ်တို့၏ အချုပ်အခြာအာဏာ၊ အစ္စရေးနှင့် အခြားအမေရိကန် မဟာမိတ်များကို ICC မှ တရား မ၀င်သော လုပ်ရပ်များမှ ကာကွယ်ရန် အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုသည် လိုအပ်သည့် လုပ်ရပ်များကို လုပ်ဆောင်ရလိမ့်မည်” ဟု ၎င်းက ပြောကြားခဲ့သည်။

Human Rights Watch အဖွဲ့မှ နိုင်ငံတကာ တရားမျှတမှုဆိုင်ရာ ဒါရိုက်တာ လစ်ဇ် အီဗန်ဆန် (Liz Evenson) က ထရန့် အစိုးရ၏ ပိတ်ဆို့အရေးယူမှုသည် အစ္စရေးနှင့် ပါလက်စတိုင်းတွင် ကျူးလွန်ခဲ့သော ရာဇ၀တ်မှုကြီးများနှင့် ဂါဇာတွင် အစ္စရေး၏ ရက်စက်ကြမ်းကြုတ်မှုများ တိုးမြင့်လာခြင်းကြောင့် ICC အား တာဝန်ခံမှုကို ရှာဖွေခြင်းမှ တားဆီးရန် ရည်ရွယ်ထားကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

“အိုင်စီစီ တရားသူကြီးတွေကို အမေရိကန်က ဒဏ်ခတ်အရေးယူတာဟာ သမ္မတ ထရန့်က နိုင်ငံတွင်းမှာ ဖြတ်တောက်ဖို့ လုပ်ဆောင်နေတဲ့ တချိန်တည်းမှာပဲ တရားဥပဒေစိုးမိုးရေးကို ထင်ရှားတဲ့ တိုက်ခိုက်မှုပါပဲ” ဟု အီဗန်ဆန်က ထုတ်ပြန်ချက်တွင် ဖော်ပြထားသည်။ “ပိတ်ဆို့အရေးယူမှုတွေဟာ အဆိုးရွားဆုံး ရာဇ၀တ်မှုတွေအတွက် တရားမျှတမှုကို ရှာဖွေနေသူတွေကို အပြစ်ပေးဖို့မဟုတ်ဘဲ လူ့အခွင့်အရေးချိုးဖောက်မှုတွေကို ရပ်တန့်ဖို့ ရည်ရွယ်တာပါ” ဟု သူကဆိုသည်။

(လွတ်လပ်သည့် မီဒီယာအဖြစ် ရေရှည်ရပ်တည်နိုင်ရေး သင်တို့အကူအညီလိုအပ်နေပါသည်။ ဤနေရာတွင် www.eraseye.com/donation နှိပ်၍ လှူဒါန်းနိုင်ပါသည်)

ဆက်စပ်သတင်းများ

တရုတ် နိုင်ငံတကာသတင်း ဗြိတိန်

ယူကေနဲ့ တရုတ်နိုင်ငံက အမျိုးသမီး ၁၀ ဦးကို ဆေးခပ်ပြီးမုဒိမ်းကျင့်ခဲ့သည့် တရုတ်ကျောင်းသားကို ထောင်ဒဏ်တစ်သက် ချမှတ်လိုက်ခြင်း။

  • 2025 ခုနှစ်၊ ဇွန်လ 27 ရက်
  • 19 Views
CNN —  ဗြိတိန်နဲ့ တရုတ်နိုင်ငံက အမျိုးသမီး ၁၀ ဦးကို မု ဆက်တိုက် မုဒိမ်းကျင့်ခဲ့သည့် တရုတ်အမျိုးသားကို တစ်သက်တစ်ကျွန်း အနည်းဆုံး
နိုင်ငံတကာသတင်း အမေရိကန် အီရန်

အီရန်၏ ထိပ်တန်းခေါင်းဆောင်က အမေရိကန်သည် ၎င်း၏နျူကလီးယားစက်ရုံများကို တိုက်ခိုက်ခြင်းမှာ အောင်မြင်မှုမရရှိခဲ့ဟုဆို

  • 2025 ခုနှစ်၊ ဇွန်လ 27 ရက်
  • 17 Views
BBC သတင်း ၂၀၂၅ခုနှစ် ဂျွန်လ ၂၇ရက် အင်္ဂါနေ့က အစ္စရေးနှင့် အပစ်အခတ်ရပ်စဲရေး သဘောတူညီခဲ့ပြီးနောက် ၎င်း၏ ပထမဆုံးသော လူသိရှင်ကြား
နိုင်ငံတကာသတင်း အမေရိကန် အီရန်

အမေရိကန်- အီရန် ဆွေးနွေးပွဲများ ပြန်လည်စတင်ရန် လျှို့ဝှက်သံတမန်ရေးရာ ကြိုးပမ်းမှုများ အသေးစိတ် ထွက်ပေါ်လာခဲ့သည်။

  • 2025 ခုနှစ်၊ ဇွန်လ 27 ရက်
  • 22 Views
CNN — ထရမ့်အစိုးရသည် အရပ်ဘက်စွမ်းအင် ထုတ်လုပ်သည့် နျူကလီးယား အစီအစဉ် တည်ဆောက်ရန်အတွက်အီရန်ကို ဒေါ်လာ ၃၀ဘီလီယံ အကူအညီပေးပြီး စီးပွားရေး ပိတ်ဆို့ထားမှုများကို လျော့ချပေးမည့်အပြင် ဘီလီယံ နှင့်ချီပြီး အေးခဲထားခဲ့သော အီရန်ပိုင်ငွေများကို ပြန်လည် အသုံးပြုခွင့်ပေးမည်
နိုင်ငံတကာသတင်း အမေရိကန်

ဖလော်ရီဒါ ပြည်နယ်ရှေ့နေချုပ်က အဲဗားဂလိပ်စ် (Everglades) ရှိနေရာအား မိကျောင်းအယ်ကတ်ရက်ဇ် ‘ (Alligator Alcatraz’ )ရွှေ့ပြောင်းအကျဉ်းစခန်းအဖြစ်အသုံးပြုရန်အဆိုပြုခဲ့သည်။

  • 2025 ခုနှစ်၊ ဇွန်လ 26 ရက်
  • 18 Views
ABC News ၂၀၂၅ခုနှစ်၊ ဂျွန်လ ၂၆ရက် “ မင်းဒီပတ်ဝန်းကျင်မှာ ဒီလောက်အများကြီး ရင်းနှီးကုန်ကျခံစရာလုပ်ဖို့ မလိုအပ်ပါဘူး” ဟု ဂျိမ်းစ် အပ်မိုင်ရာ (James Uthmeier) က ပြောကြားခဲ့သည်။ ဖလော်ရီဒါပြည်နယ်ရှေ့နေချုပ် ဂျိမ်းစ်အပ်မိုင်ရာ သည်
နိုင်ငံတကာသတင်း အာရှ

ထရမ့်၏ အီရန်အပေါ် တိုက်ခိုက်မှုသည် မြောက်ကိုရီးယားအား ၎င်း၏နျူကလီးယား လက်နက်များကို ထိန်းသိမ်းထားရန် ယခင်ကထက် ပိုမိုစိတ်ပိုင်းဖြတ်ထားခြင်းကို ဖြစ်စေခဲ့သည်။

  • 2025 ခုနှစ်၊ ဇွန်လ 26 ရက်
  • 29 Views
CNN ၂၀၂၅ခုနှစ်၊ ဂျွန်လ ၂၆ရက် အမေရိကန် B-2 ဗုံးကြဲလေယာဉ်များသည် အီရန်နိုင်ငံကို ဖြတ်ကျော်ဝင်ရောက်လာခဲ့ပြီး တီဟီရန်၏နျူကလီးယားရည်မှန်းချက်များနှင့် ဆက်စပ်နေသည့် အဆောက်အအုံများကို ပစ်မှတ်ထားကာတိုက်ခိုက်ခဲ့ခြင်းကို – အီရန်ထက် အဆပေါင်းများစွာ နျူကလီးယား လက်နက်များ ပိုမိုအဆင့်မြင့်သော မြောက်ကိုရီးယားသို့
နိုင်ငံတကာသတင်း အမေရိကန် ဥရောပ

အရှေ့အလယ်ပိုင်း အကျပ်အတည်းကို ဖြေရှင်းရာမှာ ဒက်ဒီထရန့်က ကူညီခဲ့တယ်လို့ နေတိုးအကြီးအကဲပြော

  • 2025 ခုနှစ်၊ ဇွန်လ 26 ရက်
  • 26 Views
ဇွန်လ (၂၆) ရက်။ နေတိုး၏အထွေထွေအတွင်းရေးမှူးချုပ် မာ့ခ်ရူတေ (Mark Rutte) သည် ဗုဒ္ဓဟူးနေ့ အစောပိုင်းတွင် ၎င်းတို့၏ဆွေးနွေးပွဲများအတွင်း အမေရိကန်သမ္မတဒေါ်နယ်ထရန့် ၏ အရှေ့အလယ်ပိုင်း အကျပ်အတည်းကို ကိုင်တွယ်ပုံအကြောင်း ကွက်ကွက်ကွင်းကွင်း ဖော်ပြချက်တစ်ခုကို ပြောဆိုခဲ့သည်။ ထရန့်
နိုင်ငံတကာသတင်း အစ္စရေး အမေရိကန် အရှေ့အလယ်ပိုင်း အီရန်

အမေရိကန်နှင့် အစ္စရေးတို့၏ တိုက်ခိုက်မှုများကြောင့် အီရန်၏နျူကလီးယားစက်ရုံ တည်ဆောက်ထားမှုကို ဆိုးရွားစွာ ပျက်စီးခဲ့ကြောင်း အီရန်ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူက ပြောကြားခဲ့သည်။

  • 2025 ခုနှစ်၊ ဇွန်လ 26 ရက်
  • 24 Views
အစ္စရေးနှင့် အမေရိကန်တို့၏ “အကြိမ်ကြိမ် တိုက်ခိုက်မှု” အပြီးတွင် အီရန်၏ နျူကလီးယား စက်ရုံတည်ဆောက်ထားမှုမှာ ဆိုးရွားစွာ ပျက်စီးခဲ့ကြောင်း အီရန်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာန ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ အစ်စမေးလ် ဘက်ဟီ (Esmail Baghaei) က ရုပ်မြင်သံကြား အင်တာဗျူးတစ်ခုတွင် ပြောကြားခဲ့သည်။
တရုတ် နိုင်ငံတကာသတင်း ရုရှား အရှေ့အလယ်ပိုင်း

ရှီနှင့် ပူတင်တို့သည် အစ္စရေး-အီရန် အကျပ်အတည်းတွင် စည်းလုံးညီညွတ်စွာ ပူးပေါင်းပြီး ထရန့်အား ဖုံးကွယ်ထားသော သတင်းစကားဖြင့် ပြောကြားခဲ့သည်။

  • 2025 ခုနှစ်၊ ဇွန်လ 25 ရက်
  • 34 Views
တရုတ်နှင့် ရုရှားတို့သည် အကျိုးအကြောင်းဆီလျော်စွာ ပြောကြာသူများအဖြစ် နေရာယူပြီး အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုမှ ဝင်ရောက်ရန် စဉ်းစားနေသည့် ပဋိပက္ခကို အရှိန်လျှော့ချရန် တောင်းဆိုနေကြသည် ။ ၎င်းတို့သည် ကြာသပတေးနေ့တွင် ရှီကျင့်ဖျင်နှင့် ဗလာဒီမာပူတင်တို့ အကြား ဖုန်းခေါ်ဆိုမှုအတွင်း ကြိုးပမ်းခဲ့သည့် မြင်ကွင်းများဖြစ်သည်။